Axolining geografik o‘zgarishi. Davlatlararo va davlatlar ichidagi katta migratsiya davrlari mavjud. Amerikaliklar, masalan, xarakatchan odamlar, kariyb bir yilda 12% kuchuvchi AKSH rezidentlari bilan. Oxirgi ikki un yillik davomida AQSH axolisi kueshga boy shtatlarga surildi. Garb va janub usdi, xolbuki urta-garb va shimoliy-shark axolisini yukotdi18. Bunday axoli kuchishlari marketingchilarni kiziktiradi, chunki xar xil xududdagi odamlar turlicha sotib olishadi. Masalan, o’rta-garbdagi odamlar janubiy-sharqga qaraganda ko’prok qishki kiyimlar sotib olishadi. Shuningdek, asrdan oshik davr mobaynida, amerikaliklar qishloqdan poytaxtga ko’chib kelishmoqda. 1950 yillarda ular ommaviy shaxarlardan shaxar atroflariga chiqib ketishgan. Bugungi kunda shaxar atroflariga migratsiya davom etmoqda. Ko’plab amerikaliklar «mikropolit xududlarga», axolisi goyat kup poytaxt shaxarlardan uzokda joylashgan Bozeman, Montana; Natchez, Mississippi; va Torrington, Connecticut ga uxshash kichik shaxarlarga kuchib ketishmokda. Bu kichik mikrolar poytaxt xududlarning ustunliklarini taklif etadi – ish joylari, restoranlar, kungil ochish joylari, jamoa tashkilotlari – bular xammasi axoli zichligi, xarakat tirbandligi, yukori darajadagi jinoyatchilik va kupincha kuchli urbanizatsiya darajasidag xudular bilan boglik bulgan yukori mulk soligidan xoli. Odamlarning yashash joyi siljishi ularning ish joylari xam uzgarishiga olib keldi. Masalan, mikropolit va shaxar atrofi tomon migratsiya
Sifatli ta’lim olgan, ziyoli va yanada professional aholi
Amerika aholisi yuqori savodli bo‘lib bormoqda. Misol uchun, 2010 yilda 25 yoshdan yuqori amerika aholisining 87 foizi o‘rta maktabni tugatishgan, 30 foizi kolledjni tugatishgan, 1980 yilda bu kuo‘rsatkich 66 foiz bilan 16 fozni tashkil etilgan edi. Bundan tashqari, endilikda o‘rta maktablarning 3/2 qism bitiruvchilari kolledjlarda 12 oylik oliy ta’lim olgan sifatida ro‘yxatda turishadi.
Ichshi resurslari tarkibida ziyolilar ham ko‘paymoqda. Professional ishchilar uchun ish o‘rinlarining o‘sishi kuchli bo‘lib, oddiy ishchilar uchun kuchsiz hisoblanmoqda. 2010 va 2030 yillar oralig‘i uchun bandlikni tezkorlik bilan ko‘tarish uchun 30 turdagi aniq ishlar rejalashtirilgan bo‘lib, 17 turdagisi ayrim turdagi o‘rta ta’limni ta’lim etadi. O‘qitilgan ta’lim ko‘rsatkichining o‘sishi nafaqat odamlar nimani sotib olishiga balki qanday sotib olishiga ta’sir etadi6.
Do'stlaringiz bilan baham: |