5A112101-Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (texnologik ta’lim) mutaxassisligi 2-bosqich magistri Rayimova Dilnavoz Dilmurodovnaning steam va smart ta’lim texnologiyalari fanidan kurs ishi mavzu: «Ta’lim texnologiyalari

1.2.Ta'lim texnologiyalarining interfaol shakllari
Ta'lim tizimlarini qurishda texnologik yondashuvning timsolidir o'tmishdan ko'plab misollar mavjud: 1960-yillarning o'rtalarida yaratilgan individual ta'lim tizimi. Pitsburg universiteti; 1980-yillarda ishlab chiqilgan brigada-individual o'qitish tizimi. Jons Xopkins universitetida va boshqalar. Zamonaviy samarali ta'lim texnologiyalariga misol sifatida quyidagilarni nomlaymiz: o'qitishning jamoaviy usuli texnologiyasi (A.G. Rivin bo'yicha - V. K. Dyachenko), matematikani individual o'qitish texnologiyasi (R. G. Xazankin bo'yicha), moslashuvchan ta'lim. tizimi (AS Granitskaya bo'yicha), kimyo o'qitish jarayonini tashkil etishning birlashgan tizimi (N.P. Guzik bo'yicha) va boshqalar. Zamonaviy maktab oldida turgan yangi vazifalar bugungi kunda tabiiy ta’lim texnologiyasi, modulli-reytingli o‘qitish texnologiyasi, integratsiyalashgan o‘qitish texnologiyasi, parasentrik ta’lim texnologiyasi, bilimlarni to‘liq o‘zlashtirish texnologiyasi, individual ta’lim texnologiyasi kabi noan’anaviy texnologiyalarning keng tarqalganligiga olib keldi. amaliyotda. , hamkorlikda o'qitish texnologiyasi. Noan'anaviy pedagogik texnologiyalarning joriy etilishi ta'lim va rivojlanish jarayonini sezilarli darajada o'zgartirdi, bu esa rivojlantiruvchi, o'quvchiga yo'naltirilgan ta'lim, tabaqalash, insonparvarlashtirish va o'quvchilarning individual ta'lim istiqbolini shakllantirishning ko'plab muammolarini hal qilish imkonini berdi. Barcha texnologiyalar o'ziga xos xususiyatlarga ega umumiy xususiyatlar: o'qituvchi va o'quvchilar faoliyatidan xabardorlik, samaradorlik, harakatchanlik, valeologik, yaxlitlik, ochiqlik, proyeksiya; mustaqil faoliyat o'quv jarayonidagi talabalar o'quv vaqtining 60-90 foizini tashkil qiladi; individuallashtirish. Tabiiy ta'lim texnologiyasi (TEO) jamoaviy ta'lim usuli (CSE) g'oyalariga asoslanadi. TEO o'z nomini oldi, chunki uni qo'llashda ta'lim faoliyatini tashkil etish usuli o'rganishning tabiiy vositasi sifatida muloqotga asoslanadi va aloqa ta'lim makonining sub'ektlarining o'zaro bog'liqligi va o'zaro ta'siri jarayoni sifatida qaraladi. Texnologiyaning didaktik maqsadi - yangi mavzuni o'rganish, kursning katta qismida bilimlarni mustahkamlash, shuningdek ularni takrorlash va umumlashtirish. Eng ilg'or ta'lim tizimlari (jamoaviy va adaptiv) aqliy harakatlarni bosqichma-bosqich shakllantirish nazariyasiga (P.Ya.Galperin), ta'limning faoliyatga asoslangan yondashuviga (A.A. Leontiev), sotsial-konstruktivistik nazariyaga asoslanadi. (L.S.Vigotskiy) va o'rganish nazariyasi (V.K. Dyachenko).
Interfaol-insonning komp’yuter bilan o’zaro bog’lanib ishlashiga, inson mashina o’rtasida diologgga o’xshash sifat. Bunday bog’lanish va diologda interaktiv fikrlash va o’quv materialining interaktivligi deyiladi. Ikkinchi inson bilan ommaviy kommunikatsiya vositasi o’rtasida o’zaro bog’lanib ishlashni amalga oshiruvchi sifat masalan, interaktiv muzey (seyt). Bu muzeyga onleyn rejimda borish mumkin.
Interaktiv o’qitish metodi deganda muammoli vaziyatni hal etish uchun o’quvchilar o’rtasida munozara, erkin fikr almashinuvini tashkil etish “aqliy xujum texnologiyasidan” foydalanish mumkin. Kichik guruhlarga o’qitish va umumman o’quvchilar bir-birlarini o’qitadi printsipida dars olib borishni ham tushunish mumkin.
Demak interfaol usullarni qo’llash natijasida o’quvchilar xozirjavoblikka o’rganadi, ularning lug’at boyligi ko’payadi, ilmiy-nazariy bilimi yanada mustaxkamlanadi va darsga qiziqishini orttiradi va intilishga olib keladi.
O’quvchilarni, talabalarni mustaqil ijodiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirish ta'lim tizimining eng muhim sifat ko’rsatkichlaridan biri bo’lib e'tirof etilmoqda. CHunki bu o’zgaruvchan bozor iqtisodiyoti sharoitida faqatgina mustaqil fikrlash qobiliyatiga ega bo’lgan shaxsgina o’z muammolarini o’zi mustaqil hal qila oladi. O’zi uchun ham oila uchun ham foydali bo’lib hisoblanadi, hamma jamiyatda o’z mavqeiga ega bo’ladi. Bunday qobiliyat albatta dastlab oilada, keyinchalik esa ta'lim muassasalarida shakllanadi. Yoxud Prezidentimiz I. A. Karimov ta'kidlaganidek “agar bolalar erkin fikrlashga o’rganmasa ta'lim samarasi past bo’lishi muqarrar. Albatta bu bilim ham kerak. Ammo bilim o’z yo’liga mustaqil fikrlash ham katta boylik.
Pedagogik adabiyotlarda ta'kidlanganidek talabalarning bilish jarayonidagi faolligini oshiruvchi va ularning fikrlash qobiliyatini rivojlantiruvchi metod interfaol metod deb ataladi.