ijtimoiy rollarni bajarish jaryonida o‘ziga o‘xshash shaxslarga ta’sir ko‘rsata
olishini ta’minlovchi mexanizmlar. Ta’sirning tashabbuskori va adresati. O‘zaro
ta’sir ko‘rsatishda verbal, noverbal va paralingvitsik vositalardan foydalanish.
Interaktiv ta’sir ko‘rsatishda ijtimoiy mavqening roli. Pedagogik avtoritet, obro‘ –
ta’lim tizimini boshqarishda va bu jarayondagi shaxslararo munosabatlarda
sereotipizatsiya fenomenlari. Muloqot jarayonida sereotiplar va kauzal atributsiya
qo‘llash imkoniyatlari. Empatiya – o‘zgalarning his-kechinmalarini tushunish
qobiliyati ekanligi. S’haxslararo o‘zaro idrok va o‘zaro tushunishning samardorligi
muammosi. Muloqot jarayonida nizolarning kelib chiqish sabablari. Nizo –
taraqqiyotga turtki bo‘luvchi omil sifatida. S’haxslararo o‘zaro muloqotda
ziddiyatlarning paydo bo‘lish ehtimoli: konsruktiv va desruktiv nizolar haqida
tushuncha. Nizolarning shaxslararo muloqot jarayonida, ishlab chiqarish va ta’lim-
tarbiya jarayonida kelib chiqish shart-sharoitlari. Muloqot va nizo munosabatidagi
besh pozitsiyaning ahamiyati. Samarali muloqot o‘rnatishni bilish – nizolarni
oldini oluvchi omil sifatida. Mehnat jamoasida paydo bo‘ladigan nizolarning
bosqichlari, ularni o‘z vaqtida bartaraf etish imkoniyatlari va usullari. Ijtimoiy
psixologiyada guruh – asosiy o‘rganish ob’ektlaridan biri ekanligi. Guruhlarning
klassifikatsiyasi: katta va kichik guruhlar. S’hartli va real guruh. Katta
guruhlarning ijtimoiy mohiyati, funktsiyalari va toifalanishi. Katta guruhlarning
tasnifiy belgilari. Katta guruhlarda tadqiqotlar o‘tkazilishining metodologik
tamoyillari va muammolari. Etnik guruhlar - katta ijtimoiy guruhlarning bir toifasi
ekanligi. Etnopsixologiya – ayrim olingan millatlar psixologiyasidan tashqari, turli
xalqlar, kichik milliy guruhlar psixologiyasini turli madaniy-tarixiy muhitlarda
o‘rganuvchi fan tarmog‘i sifatida. Dastlabki etnopsixologik tadqiqotlarning
mohiyati. A.R.Luriyaning O‘zbekisonda o‘tkazgan tadqiqotining asosiy natijalari.
Yu.V. Bromleyning etnik guruhlarni o‘rganishga yondashuvini o‘rganish zarurligi.
Etnopsixologiyaning O‘zbekisonda rivojlanish itsiqbollari. Kichik guruhlarning
shaxs rivojlanishida tutgan o‘rni. Kichik guruhlardagi ijtimoiy psixologik
fenomenlar to‘g‘risida. Kichik guruhlarning klassifikatsiyasi: rasmiy va norasmiy
guruhlar, birlamchi va ikkilamchi guruhlar. Referent guruh tushunchasi. Kichik
guruhlarga oid qonuniyatlar. Kichik guruhlarda sodir bo‘ladigan dinamik
jarayonlar: guruhning tashkil topishi, hajmi, uyushqoqligi, guruhlardagi
konformlilik, negativizm va liderlik hodisalarining sodir bo‘lishi va ularning
ijtimoiy psixologik mohiyati. Guruhiy munosabatlarda sodir bo‘ladigan jarayonlar:
affilyatsiya, do‘slik va sevgi munosabatlari. Boshqaruv psixologiyasini o‘rganish –
davr talabi. O‘rta Osiyo mutafakkirlarining asarlarida boshqaruv haqidagi
fikrlarning yoritilishi. Boshqaruv haqida xorij psixologiyasidagi nazariyalar.
Boshqaruv uslublari: avtoritar, demokratik va liberal boshqaruv uslublari: ularning
afzalliklari va kamchiliklari. Pedagogik boshqaruvning ijtimoiy jihatlari. Rahbarlik
va liderlik tushunchasi, ular o‘rtasidagi farqlar. Liderlik haqidagi nazariyalar.
Liderlik va superliderlik fenomenlari. Superliderga qo‘yiladigan talablar.
Pedagogik faoliyatda psixologiyaning ahamiyati. Faoliyat va motivlar.
Faoliyatning asosiy turlari. Motivatsiya sohalari. Shaxsiy eksperimental tadqiq
qilish metodlari. Pedagogik jarayonni boshqarish. Ta’lim va aqliy taraqqiyot.
Pedagogik qobiliyat va uning turlari. O‘qituvchi shaxsiga qo‘yiladigan talablar.
Ilmiy tadqiqot ob’ektlari va metodlari. Ta’limni insonparvarlashtirish va
demokratlashtirish, uning uzviyligi, uzluksizligi. O‘tmish va zamonaviy
pedagogikaning asosiy yo‘nalishlari. Ilg‘or pedagogik qarashlar. Jahon ta’lim
tizimi. Pedagogik jarayondagi integratsiyalar. O‘zbekiston Respublikasining ta’lim
sohasidagi siyosati, kadrlar tayyorlash milliy modeli. Ta’lim va tarbiyaning o‘ziga
xos xususiyatlari, birligi, differensiyasi, yagona pedagogik jarayon. Ta’lim
nazariyasi (didaktika)ning asosiy komponentlari: konsepsiyalari, paradigmalari.
Ta’lim prinsplari. Talim metodlari, texnologiyalari. Ta’lim turlari va bosqichlari.
Jamoada, oiladagi tarbiya hamda o‘z-o‘zini tarbiyalashning o‘ziga xos
xususiyatlari. Ta’limni boshqarish shakllari. O‘quv-me’yoriy hujjatlar. Pedagog
kasbining o‘ziga xos xususiyatlari. Pedagogning kommunikativ qobiliyati, uning
vositalari.
Ilmiy va ilmiy-texnik faoliyatni rag‘batlantirish, ilmiy-tadqiqotchilik
kompetentligi, ilmiy manbaalarni tahlil qilish metodlari: ilmiy bilish metodlari;
induksiya, deduksiya, analogiya; pedagogik kompetentlik, ya’ni ta’lim-tarbiya
jarayonida qo‘llaniladigan o‘qitish shakllari, metodlari hamda vositalari; ta’lim
mazmuni, metodlari, vositalari va shakllarining uzviyligini ta’minlashni bilish,
mashg‘ulot olib boriladigan fanning maqsadi, vazifalari, predmeti va ob’ekti,
fanning ishlab chiqarishdagi o‘rni va ahamiyati; fan taraqqiyotining axborot-
kommunikatsiya texnologiyalariga bog‘liqligi; foydalaniladigan asosiy darsliklar,
o‘quv qo‘llanmalar va elektron adabiyotlar; fan mazmunini ishlab chiqishda o‘quv
rejasidagi boshqa fanlar bilan gorizontal va vertikal uzviylikning ta’minlanishini
baholash; fanning istiqboldagi taraqqiy etishi muammolari va ularning yechimlari
haqida bilim va layoqatga egalik.
Do'stlaringiz bilan baham: