5A 210206- «Muzeyshunoslik, konservatsiya va badiiy yodgorliklarni saqlash» mutaxassisligi Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya Ilmiy rahbar: tarix fanlari doktori, professor I. M. Saidov. Samarqand – 2013

O
80
’ninchidan, Afg’oniston milliy musiqa merosi janrlarga boy va istiqomat sharoiti sababli rang-barang ko’rinishlarda shakllangan. Barcha xalqlar qatorida Afg’oniston xalqlari ham o’ziga xos musiqasi, ya’ni folklor namunalari va mumtozlik xususiyatlarini o’zida mujassam etgan kasbiy musiqasiga egadir.

O’n birinchidan, Hindiston insoniyat madaniyati beshiklaridan biridir. Uzoq o’tmishlardanoq uning madaniyati va san’ati rivojlanishning yuqori darajasi sifatida xarakterlangan. Hind madaniyatiga IX asr ara olimi Al-Johiz quyidagicha izoh beradi. "Hindlarga kelganda ular astronomiya, arifmetika, tibbiyot fanlari bo’yicha ancha ilgarilab ketishgan. Hind madaniyati, she’riyat va notiqlik san’ati rivojlangan.

Mazkur tadqiqot ishining yakunida ushbu muammo bo’yicha quyidagi taklif va tavsiyalar bildirildi:

- Sharq mamlakatlari musiqa tarixi va madaniy hayoti tarixini o’rganish va yoritishga e‘tiborni kuchaytirish, mutasaddi rahbarlar, ilmiy jamoatchilik va o’lkashunoslik muzeylari faoliyatini oshirish zarur;

- Sharqda yetishgan allomalar, ma‘rifatparvarlar, san‘at arboblari, mutafakkirlarning nomlarini abadiylashtirishga ko’maklashish;

- Sharq mamlakatlari musiqa tarixiga doir ilmiy izlanishlar natijalari asosida ilmiy-ommabop monografiya va risolalar chop etish, ilmiy-amaliy anjumanlarni muntazam o’tkazib turish tavsiya etiladi.

Xulosa qilib aytganda, bugungi kunda Sharq mamlakatlari musiqa tarixi va madaniy hayoti tarixini o’rganish uchun olib borilayotgan sa’y-harakatlarni yanada takomillashtirish lozim.

81