5,6-ma’ruza ochiq tizimlar o’zaro aloqasining etalom modeli (osi modeli) va telekommunikatsiya tarmog’ining fizik qatlami reja

Tolali optik kabellar
Multiservisli tarmoq xaqidagi zamonaviy tushuncha abonent terminaligacha yoki oraliq tugallanishgacha (gibrid usul tola-mis) qo‘llaniluvchi tolali-optik kabellar bilan uzluksiz bog‘liq.
Optik tolalarda yorug‘lik nurini aks qaytish effekti qo‘llaniladi. Tola silindr yoki to‘g‘ri burchakli ko‘rinishda ishlab chiqariladi. To‘g‘ri burchakli tolalar mikrosxemalarda, silindr ko‘rinishidagi tolalar kabellar asosida qo‘llaniladi (5.8-rasm).



5.8-rasm. Optik tolalarning tuzilish namunasi

Ulanish tarmoqlarida qo‘llaniladigan kabellar quyidagi talablarga javob berishi kerak:

• 
  narxining nisbatan pastligi;
  
• 
  talab etilgan o‘tkazish oralig‘i;
  
• 
  nurlanish manbalari va qabul qilgichlar bilan oddiy ulanish;
  
• 
  turli xaroratda ishlash;
  
• 
  namlikka, bosimga va tebranishlarga chidamlilik.
  

Optik kabellar ulanish tarmoqlarida qo‘llanilishiga qarab ob’ekt, taqsimlagich va magistral turlarga ajraladi. Ob’ektlarda qo‘llaniladigan optik kabellar (abonent liniyasi) 1-2 tola ko‘rinishida tayyorlanadi (2.6-rasm).
Magistral va taqsimlagich liniyalar uchun modulli, lentali va profillashtirilgan tuzilishli kabellar qo‘llanilishi mumkin. Tolani erkin yotkazish mexanik va termik tasirlarni kompensatsiyalash imkonini beradi. Bu tolalarning tuzilishi 2.7-rasmda keltirilgan.

5.9-rasm. Ob’ektda qo‘llaniladigan kabellarning tuzilish namunasi



5.10-rasm. Optik kabellarning tuzilishi:
a) tolali taqsimlovchi optik kabel; b) 20 tatolali taqsimlovchi optik kabel; v) profil o‘zakli va tolani erkin o‘rnatilgan 12 ta tolali optik kabel.