5-tajriba ishi. Qidiruv usullarini tadqiq qilish

5.2. Ketma-ket qidiruv algoritmi
Mazkur ko‟rinishdagi qidiruv agar ma‟lumotlar tartibsiz yoki ular tuzilishi
noaniq bo‟lganda qo‟llaniladi. Bunda ma‟lumotlar butun jadval bo‟yicha operativ
xotirada kichik adresdan boshlab, to katta adresgacha ketma-ket qarab chiqiladi.
Massivda ketma-ket qidiruv (search o‟zgaruvchi topilgan element tartib
raqamini saqlaydi).
Ketma-ket qidiruv algoritmi C++ tilida quyidagicha bo‟ladi:
int qidiruv(int key){
for (int i=0;iif (k[i]==key) { search = i;return search;}
search = -1;
return search;
}}
Massivda ketma-ket qidiruv algoritmi samaradorligini bajarilgan
taqqoslashlar soni M bilan aniqlash mumkin. Mmin = 1, Mmax = n. Agar
ma‟lumotlar massiv yacheykasida bir xil ehtimollik bilan taqsimlangan bo‟lsa, u
holda Mo’rt  (n + 1)/2 bo‟ladi.
97
Agar kerakli element jadvalda yo‟q bo‟lib, uni jadvalga qo‟shish lozim
bo‟lsa, u holda yuqorida keltirilgan algoritmdagi oxirgi ikkita operator quyidagicha
almashtiriladi.
n=n+1;
k[n-1]:=key;
r[n-1]:=rec;
search:=n-1;
return search;
Agar ma‟lumotlar jadvali bir bog‟lamli ro‟yhat ko‟rinishida berilgan bo‟lsa
(5.1-rasm), u holda ketma-ket qidiruv ro‟yhatda amalga oshiriladi.
5.1-rasm. Bir bog‟lamli ro‟yhatning ko‟rinishi
Chiziqli bir bog‟lamli ro‟yhatdan key kalitga mos elementni ketma-ket
qidiruv usuli yordamida izlab topish dasturi.
Node *q=NULL;
Node *p=lst;
while (p !=NULL){
if (p->k == key){
search = p;
return search;
}
q = p;
p = p->nxt;
}
Node *s=new Node;;
s->k=key;
98
s->r=rec;
s->nxt= NULL;
if (q == NULL){ s->nxt=lst; lst = s; }
else q->nxt = s;
search= s;
return search;
Ro‟yhatli tuzilmaning afzalligi shundan iboratki, ro‟yhatga elementni
qo‟shish yoki o‟chirish tez amalga oshadi, bunda qo‟shish yoki o‟chirish element
soniga bog‟liq bo‟lmaydi, massivda esa elementni qo‟shish yoki o‟chirish o‟rta
hisobda barcha elementlarning yarmini siljitishni talab qiladi. Ro‟yhatda
qidiruvning samaradorligi taxminan massivniki bilan bir xil bo‟ladi.