5. Moliyaviy obliatsiya nima?

10. Xavfsizlik tushunchasining mazmuni va moxiyati.
Xalqaro xavfsizlik - xalqaro munosabatlar tizimi; hamma davlatlar tomonidan rioya qilinadigan xalqaro huquqning prinsip va normalari; davlatlar oʻrtasidagi janjalli masalalarni va kelishmovchiliklarni kuch va kuch ishlatish xavfi bilan bartaraf etishni istisno qilishga asoslangan. Xalqaro xavfsizlik prinsiplari kuyidagilarni nazarda tutadi: hamma davlatlar uchun babbaravar xavfsizlikni taʼminlash; harbiy, siyosiy, iqtisodiy va gumanitar sohalarda amaliy kafolatlarni yuzaga keltirish; har bir xalqning suveren huquqlarini soʻzsiz hurmat qilish; xalqaro tanglik va mintaqaviy nizolarni siyosiy yoʻl bilan adolatli bartaraf etish; davlatlar oʻrtasida ishonchni mustahkamlash; xalqaro terrorizmkya oldini olishning samarali usullarini ishlab chiqish; genotsid, aparteidam tugatish, fashizmnsh targʻib qilmaslik, diskriminatsiyaping har qanday shakllarini xalqaro amaliyotdan yoʻqotish; qamal va sanksiyalardan (jahon hamjamiyati tavsiyalarisiz) voz kechish. Xalqaro xavfsizlikning ajralmas qismi BMT Ustavi bilan mustahkamlangan amaldagi kollektiv xavfsizlik mexanizmidir. Iqtisodiy xavfsizlik - mamlakat, hudud, firma, kompaniyaning iqtisodiy inqirozga uchrash xavfidan himoya qilish boʻyicha koʻradigan chora-tadbirlari majmui. Rivojlangan mamlakatlarda I.x.ni taʼminlash maqsadlarida yirik firma, kompaniyalarda maxsus xizmatlar tashkil qilinadi.
51. Transaksion harajatlar va xizmatlar nima?

52. 
    Banklarning iktisodiy xavfsizligini ta’minlash uchun qanday amaliy chora- tadbirlar amalga oshiriladi?
    
53. 
    Iqtisodiy taxdidlar qanday turlardan iborat?
    

54. Axborot xavfsizligini ta’minlash uchun qanday usullardan foydalaniladi?
55. Iqtisodiy xavfsizlikka ta’sir etuvchi ichki omillar.
51.
52.Moliya-kredit sohasida banklar xavfsizligini taʼminlashning tashkiliyboshqarish chora-tadbirlarini amalga oshirish muhim ahamiyat kasb etadi. Ular quyidagilarni oʻz ichiga oladi:
- banklarning manfaat va huquqlarini qonuniy himoya qilish;
- bank bilan bogʻliq vaziyatlarni tavsiflovchi maʼlumotlarni toʻplash, tahlil
qilish, baholash va bashorat qilish;
- sheriklarni, mijoz va raqobatlarni oʻrganish;
- xavfsizlikka tahdid soluvchi manbalar, subyektlarni ifodalovchi shaxslar tomonidan bankka va uning xodimlariga boʻlgan qiziqishni oʻz vaqtida aniqlash. Ulardan himoyalanish choralarini koʻrish;
- bankka iqtisodiy shpionaj, tashkiliy jinoiy guruh vakillarining kirib olishiga yoʻl qoʻymaslik;
- bankka jinoiy maqsadlarda texnik, yaʼni aloqa kompyuter tarmogʻi orqali kirib olishga toʻsqinlik qilish;
- bank xodimlarini turli tajovuzlardan himoya qilish;
- moliyaviy va moddiy mol-mulk, tijorat siri hisoblangan axborotlarni, maʼlumotlarni qoʻriqlash;
- bino, inshoot, bank territoriyasi va transport vositalarini qoʻriqlash;
- moliyaviy faoliyat strategiyasi va taktikasini ishlab chiqish;
- ommaviy axborot vositalari, hamkorlar va mijozlarda bank toʻgʻrisida ijobiy fikr, tasavvur uygʻotish;
- bank va uning xodimlariga ayrim tashkilot va shaxslar tomonidan yetkazilgan moddiy va maʼnaviy zararni qoplash uchun sharoitlar yaratish;
- xavfsizlik tizimining samarali faoliyat yuritishini muntazam nazorat qilish.


53. Iqtisodiy tahdidlarni eng umumiy tarzda ichki va tashqi guruhlarga ajratib
oʻrganish mumkin. Tashqi tahdidlar geopolitik, tashqi-iqtisodiy, shuningdek, global
ekologik omillar bilan tavsiflanadi. Mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishiga va jamiyat, davlat, xoʻjalik yurituvchi subyektlar, fuqarolarning iqtisodiy manfaatlariga iqtisodiy tahdidlar bevosita xavf tugʻdiradi. Bu tahdidlar ijtimoiy takror ishlab chiqarishni izdan chiqarib, jamiyat hayotida tanglik holatlarini keltirib chiqaradi.