5-mavzu: ta’limning mazmuni reja: Maktabda ta’limning mazmuni

O’Quv rejasi:
O’quv rejasi davlat hujjatidir. O’quv rejasi-barcha o’rta umumiy ta’lim maktablarida so’zsiz amal qilinadigan davlat hujjatidir. Unda sinflar bo’yicha o’rganilishi lozim bo’lgan o’quv fanlari va o’sha fanlar uchun ajratilgan o’quv soatlari ko’rsatilgan bo’ladi.
Maktabning yagona o’quv rejasi xalq ta’limi vazirligi tomonidan tasdiqlanadi.
O’quv rejasi deb, o’qitiladigan fanlar, o’qitish uchun ajratilgan soatlar va o’quv yilining tuzilishini belgilab beruvchi davlat hujjatiga aytiladi.
O’quv rejasini tuzishda quyidagi omillarga asoslaniladi:

1. 
   O’quv rejasi o’quv-tarbiya ishining maqsad va vazifalariga asoslanadi. Maqsad-ilmiy bilimlar berish, olgan bilimlarni hayotda qo’llay olishga o’rgatishdir.
   
2. 
   Maktablarning birligi o’z qoidalariga asoslanadi. (boshlang’ich ta’lim 1-4 sinflar, umumiy o’rta ta’lim 1-9 sinflar).
   
3. 
   Umumiy o’rta maktablarida o’quvchilarga bir butun tugal bilim beriladi.
   
4. 
   O’quv rejasiga kiritilgan fanlarning hajmi qaysi sinfda o’qitilishi, ajratilgan soati, bolalarning bilim saviyasiga qarab beriladi. Fanning hajmi, og’ir-engilligi, didaktik ahamiyati ham e’tiborga olinadi.
   

O’quv rejasiga kiritilgan fanlar birinchi navbatda umuminsoniy tarbiyaning maqsad va vazifalarini amalga oshirishga qaratilgandir. Unda ta’limning ilmiyligi, g’oyaviylik hamda O’zbekistonning kelajagiga munosib barkamol insonni tarbiyalab, voyaga etkazish nazarda tutiladi. Shuning uchun ham unda tabiat va jamiyat haqidagi ilmiy bilimlar, ishlab chiqarish asoslari, san’at va jismoniy tarbiya, sog’lom avlodning ma’naviy qiyofasi asosiy o’rinnni egallaydi.
O’quv rejasida tabiy fanlar–tabiy jo’g’rofiya, biologiya, fizika, astranomiya, ximiya, matematika va informatika markaziy o’rinni egallaydi.
Ijtimoiy fanlar–tarix, til haqidagi ilmiy bilimlar–ona tili, ingliz tili, rus tili va boshqa chet el tillari, badiy va san’at asoslari– adabiyot, tasviriy san’at, musiqa va ashula; jismoniy tarbiya asoslari bilan bir qatorda hamma sinflarda mehnat ta’limini o’qitish uchun soatlar ajratiladi.
Bulardan tashqari o’quv rejasida ayrim tabiy fanlar, ayniqsa, matematika, informatika, fizika fanlari, ayrim gumanitar fanlar bo’yicha ham o’quvchilarning qiziqishi, hoxishlarini qoniqtirish, qobiliyatini rivojlantirish maqsadida o’tkaziladigan fakultativ mashg’ulotlar ko’rsa-tilgan bo’ladi.