5. Mavzu. Shahar yo‘llari va ko‘chalarini yoritish va ko‘kalamzorlashtirish. Reja

2-rasm chorrahadagi yoritkichlarning joylashuvi
Shahar ko‘chalari chorraxalarida chiroqlarni joylashuvi 1-rasmda
Yo‘l qatnov qismini ko‘ndalang yo‘nalishdagi yoritilishini teng taqsimlanishi maqsadida chiroqni o‘rnatilish balandligi 6 metrdan 15 metrgacha. Shahar yo‘llarida bir qator joylashtirilgan chiroqlar orasidagi masofa o‘rtacha 25-30 m bo‘lib belgilanadi.
Shahar ko‘chalarini ko‘kalamzorlashtirish uchun daraxt va butalar turlari tanlashda, yashil tasmalar kengligini, ularning vazifasi, joyning iqlim va gidrogeologik sharoitlari va estetik muloxozalarni etiborga olinadi.
shahar yo‘llaridagi ajratuvchi tasmalar yo‘llarni ko‘kalamzorlashtirishdagi asosiy elementlaridir. Ular transport vositalari va yo‘lovchilarni harakatini tashkil etishni yaxshilash, xavfsiz harakatlanishni ta’minlash bilan birga arxitektura – manzaraviy va sanitar-gigienik xolati sharoitlarini ta’minlaydi. Ularni yo‘lni qatnov qismi va tratuarlar bn bir vaqtda quradilar. Ajratuvchi tasmalardan gazonlar, daraxtlar, butalar va gullarni ekishda, tashqi yorug‘lik machtalarini o‘rnatishda, svetofor va yo‘l belgilarini o‘rnatishda hamda muxandislik er osti kommunikatsiyalarini joylashtirishda foydalaniladi.


Nazorat savollari:

1. 
   Ko‘chalarni yoritilishining qanday texnik talablari mavjud?
   
2. 
   Shahar ko‘chalari chorraxalaridagi chiroqlar xaqida tushuncha bering?
   
3. 
   Shahar ko‘chalari va yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirishdan maqsad nima?
   
4. 
   Shahar ko‘chalari va yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish ishlari qanday bajariladi?