5-mavzu polimer materiallarning asosiy xossalari. Polimir materiallari va buyumlar (pmb). Plastmassalar reja

Inden-kumaronli polimer kumaron, inden, stirol va ularning gomologlari kabi aromatik birikmalarni polimerizatsiyalab olinadi. Xom ashyo sifatida toshko‘mir qatroni ishlatiladi. U asosida loklar, pol uchun plitkalar tayyorlash mumkin.
Polikondensatsion polimerlar
Fenol-aldegidli polimerlar fenollar (fenol, rezorsin, krezol va boshqa) va aldegidlarni (formaldegid, furfurol, lignin va boshq.) polikondensatsiya reaksiyalari natijasida olinadi.
Fenol-formaldegid polimerlari yog‘och, mato, qog‘oz, shisha va mineral tolalar bilan yaxshi yopishgani uchun ushbu materiallar kukuni va to‘ldirgichlari asosida kompozitsion pressmateriallar va issiqlik izolyasiyasi mahsulotlari tayyorlanadi. Ular yog‘och-payraxali plitalar, qog‘oz qatlamali plastiklar, shishaplastiklar, mineral paxta yarim bikr plitalari, suvga chidamli fanera va opalubkalar, elimlar, bakelit loklari hamda polimer mastikalar, qorishmalar va betonlar tayyorlashda bog‘lovchi sifatida ishlatiladi. Qattiq rezolli polimerlar asosida press-kukunlar va faolit, ular zaminida esa quvurlar, listlar, plitkalar, elektrotexnika buyumlari olinadi.
Fenol-aldegidli polimerlar olish xom ashyo bazasi katta va nisbatan arzon, texnologik ishlov berish oson bo‘lgani uchun maxsus qurilish materiallari ishlab chiqarishda keng miqyosda ishlatiladi.
Karbamidli polimerlar karbamid (mochevina) va formaldegidni organik sintez qilib olinadi. Karbamidli polimerlar oqish-rangsiz, qovushoq-oquvchan suyuqlik bo‘lib, pigmentlar qo‘shib istalgan rangga kiritish mumkin. U suvda istalgan nisbatda mineral kukun, mayda va yirik to‘ldirgichlar bilan yaxshi aralashadi. Organik to‘ldirgichlar (qipiq, payraxa, qog‘oz maydasi va sh.k.) va yog‘ochga katta kuch bilan yopishadi: nisbatan arzon va xom ashyo zaxiralari behisob sanaladi.
Karbamid polimeri kuchsiz kislotalar, tuz eritmalari ta’sirida qotadi. Mo‘rtligini kamaytirish uchun tarkibiga plastifikatorlar qo‘shiladi.
Karbamid polimeri asosida yog‘och va qog‘oz materiallarni biriktirish uchun elimlar, mastikalar, pastalar, qorishmalar va betonlar tayyorlanadi. YOg‘och tolali plitalar, yog‘och payraxali plitalar, elimlangan konstruksiyalar olishda bog‘lovchi sifatida ishlatiladi. Karbamid smolasi tarkibiga gaz hosil qiluvchi komponentlar kiritilib yacheykali plastiklar, ko‘pqatlamli va tolali plastiklar tayyorlanadi.