5-mavzu. Maxsulotni sinovga tayyorlash va o‘tkazish. Reja

Sanoat mahsulotlarining tasniflanishi
Bozor iqtisodiyoti sharoitlarida mahsulot sifatini baholash uchun ilmiy-uslubiy ta’minlash, ishlab chiqaruvchi va iste’molchi orasidagi munosabatlar mol-pul xususiyatlariga deyarli mos kelishi lozim. Buning uchun ushbu kompleks masalalarni hal qilish lozim bo‘ladi:

• 
  har taraflama mahsulot sifatini tavsiflovchi xossalarni va ko‘rsatkichlarni ajratib olib, me’yoriy hujjatlarda mahsulotni va uning sifatini baholash natijasida xolisona ifodalash;
  
• 
  o‘zaro bog‘langan sifat, miqdor va iste’moldagi narxlarni e’tiborga olgan holda ishlab chiqaruvchi, tayyorlovchi va iste’molchilarning turli bosqichlarda birgalikdagi mahsulot sifatini xolisona baholash;
  
• 
  mahsulot sifati hamda «sifat halqa» sining har bir bosqichidagi uning texnikaviy darajasi va raqobatbardoshligi haqida hamma zarur xolisona amaliy ma’lumotlarni olish.
  

Mahsulot sifatining ko‘rsatkichlari nomenklaturasining tanlab olishni asoslash quyidagilarni inobatga olgan holda amalga oshiriladi:

• 
  mahsulotning ishlatilishidagi sharoitlarni va vazifasini;
  
• 
  iste’molchilar talablarining taxlilini;
  
• 
  mahsulot sifatini tavsiflanuvchi tarkibini va tuzilishini;
  
• 
  sifat ko‘rsatkichlariga bo‘lgan asosiy talablarni.
  

Mahsulot sifatiga ta’sir etuvchi omillarni to‘rt toifaga bulish mumkin: 1. Texnikaviy; 2. Tashkiliy; 3. Iqtisodiy; 4. Ijtimoiy.
Texnikaviy omillarga uskunalarning jihozlanish, asboblarning hamda nazorat vositalarning, texnikaviy hujjatlarning holati; dastlabki materiallar, yarimfabrikatlarning sifati va shunga o‘xshashlar kiradi.
Tashkiliy omillarga rejalik, bir maromda ishlash, texnikaviy xizmat va uskunalarni ta’mirlash; materiallar, komplektlanuvchi buyumlar, jihozlanishi, asboblarni texnikaviy hujjatlar va nazorat vositalari bilan ta’minlashganligi, ishlab chiqarish madaniyati, mehnatni ilmiy asosda tashkil etish; ovqatlanish, ish vaqtida dam olishni tashkil etish va boshqalar kiradi.