5-Mavzu: interfaol metodlar va ularni ta’lim-tarbiya jarayonida qo’llash (4 soat) reja



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/25
Sana09.06.2022
Hajmi0,63 Mb.
#648720
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25


5-Mavzu:INTERFAOL METODLAR VA ULARNI
TA’LIM-TARBIYA JARAYONIDA QO’LLASH (4 soat) 
REJA: 
 
1.Interfaol ta’limning asosiy tamoyil, shakl va omillari.
2.Interfaol metodlar va ularning mohiyati. 
3. Interfaol metodlardan namunalar. 
Tayanch tushunchalar:
Interfaol ta’lim, tamoyil, shakl va omillar.
 
Bugungi kunda bir qator rivojlangan mamlakatlarda ta’lim-tarbiya jarayonining 
samaradorligini kafolatlovchi zamonaviy pedagogik texno-logiyalarni qo‘llash borasida katta 
tajriba asoslarini tashkil etuvchi me-todlar interfaol metodlar nomi bilan yuritilmoqda.
1
Shu o‘rinda 
“Interaktiv” dars metodini “interfaol” deb chala tarjimasini aytish mazmunan xato ekan-ligiga 
e’tiboringizni qaratmoqchimiz. “Interaktiv” so‘zi qo‘shma so‘z bo‘-lib, agar tarjima qilish zarur 
bo‘lsa, unda har bir so‘zni tarjima qilish kerak.
“Interaktiv” inglizcha “Interactive” so‘zidan olingan bo‘lib, “o‘zaro harakat va ta’sirlanish” 
degan ma’noni anglatadi.
Interaktiv metod biror faoliyat yoki muammoni o‘zaro muloqotda, o‘zaro bahs-munozarada 
fikrlash asnosida, hamjihatlik bilan hal etishdir. Bu usulning afzalligi shundaki, butun faoliyat 
o‘quvchi-talabani musta-qil fikrlashga o‘rgatib, mustaqil hayotga tayyorlaydi.
2
O‘qitishning interaktiv usullarini tanlashda ta’lim maqsadi, ta’lim oluvchilarning soni va 
imkoniyatlari, o‘quv muassasasining o‘quv-mod-diy sharoiti, ta’limning davomiyligi, 
o‘qituvchining pedagogik mahorati va boshqalar e’tiborga olinadi. 
Quyida o‘qitishning interaktiv metodlari haqida qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.
«Aqliy hujum» metodi 
Keyingi paytda miya ish faoliyatining foydali ish koeffitsiyentini oshirishga mo‘ljallangan 
turli xil metodlar ishlab chiqilmoqda. Vaholan-ki, mutaxassislarning fikricha, miyaning bor-
yo‘g‘i 7% igina ishlar ekan, xolos. Miya faoliyatini faollashtiradigan ta’lim usullariga ijtimoiy 
psixo-logik trening, sinektika, autogen mashq, morfologik tahlil, rolli o‘yin, «aqliy hujum» va 
boshqalar kiradi.
«Aqliy hujum» – 
(brain storming)
inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib, faol ta’limning, 
boshqaruvning va tadqiqotning metodlaridan biri hisob-lanadi. Bu metod aqliy faollikni 
qo‘zg‘atadi, ijodiy va innovatsion jara-yonlarni jadallashtiradi.
Bu metodning paydo bo‘lishi Ikkinchi Jahon urushida Yapon den-gizida xizmat qilgan 
amerikalik mutaxassis A.Osborn bilan bog‘liq. Har-biy kemani qanday qilib torpedolardan 
himoya qilish mumkinligi masa-lasida kema Kengashi o‘tkaziladi. Kengash qoidasiga ko‘ra 
hamma – yungadan tortib kapitangacha har qanday, hatto xayoliy va amalga oshi-rib 
bo‘lmaydigan g‘oyalarni ham aytaversa bo‘lardi, har qanday takliflar yozilib borildi. 
Matroslardan biri shunday fikrni ilgari surdi: “Torpedoni sezib qolsam, men butun jamoani 
bortga tizardim-da, torpedoga qarab puflashni buyurardim”. G‘oyani eshitib, hamma kulib 
yubordi, hatto shu g‘oya ham yozildi. Muhokama paytida bu g‘oya qaytadan ishlab chiqildi va 
suvning kuchli oqimidan foydalanishga qaror qilindi. Suv nasosdan otilayotgan oqim yordamida 
torpedoga urildi va u to‘xtatildi. Bir qa-rashda kulgili tuyulgan g‘oya masalani hal qildi-qo‘ydi.
50-yillarning oxiriga kelib amerikalik psixolog A.Osborn o‘zi ish-layotgan universitetda 
“Aqliy hujum” metodini kutilmagan g‘oya va tak-liflar to‘plash va murakkab bo‘lgan 
masalalarni yechish usuli sifatida targ‘ib qila boshladi.
1
Qаrаng: Tоlipоv O‘.Q. Usmоnbоyevа M. Pеdаgоgik tехnоlоgiyalаrning tаtbiqiy аsоslаri. –T.: «Fаn», 
2006, 150 bеt 
2
Аsrаnоv S. Yangi pеdаgоgik tехnоlоgiyalаr vа ulаrning imkоniyatlаri. Zаmоnаviy pеdаgоgik 
tехnоlоgiyalаrning tаshkiliy vа ilmiy-mеtоdik muаmmоlаri. Ilmiy-аmаliy аnjumаn mаtеriаllаri 
to‘plаmi. –T.: 2005, 41-bеt. 


Ijodiy faollikning va mahsuldorlikning stimulatori hisoblangan «Aq-liy hujum» metodi 
asosan yangi, original fikrlarning tug‘ilishiga qarshi-lik ko‘rsatuvchi tanqidiy muhitning yo‘qligi 
deb atalgan psixologik me-xanizmga tayanadi. Bunday muhitda hech qanday fikr tanqid 
qilinmaydi, noto‘g‘ri fikr aytishdan qo‘rqilmaydi, hech kimning ustidan kulinmaydi.
Shunday qilib, “Aqliy hujum” metodi dastlab AQSh, Angliya, Fran-siyada so‘ngra 
Yaponiyada ishlatildi. 70-yillardan boshlab Rossiyada, 90-yillardan boshlab esa O‘zbekistonda 
ishlatila boshlandi.
“Aqliy hujum” metodining asosiy qoidalari quyidagicha:

Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish