Рағбатлантирувчи ва чекловчи фискал сиёсат - Фискал сиёсат рецессия ёки инфляцион бўшлиқни бартараф етиш ва ҳақиқий ишлаб чиқаришни потенциал даражага яқинлаштириш учун ишлатилади. Фискал сиёсат бўлиши мумкин:
- Рағбатлантирувчи:
- пасайиш даврида ўтказилади;
- Иқтисодий фаолиятни рағбатлантириш мақсадида қўлланилади;
- ЯИМ кўпайишида ва ишсизликнинг камайиши кузатилади
- Давлат харажатлари кўпаяди (G),
- Трансфертлар кўпаяди
- (Tr), ёки
- нархлар камаяди (Tx).
- Чекловчи:
- Бум даврида ўтказилади
- Реал ЯИМ ҳажмини камайтириш мақсадида ўтказилади;
- Нархни пасайтиришда ва инфляцияга қарши курашда қўлланилади;
- Давлат харидларини камайтиради (G),
- Трансфертларни камайтиради
- (Tr), ёки
- нархларни оширади (Tx).
- G(ёки Tx, ёки Tr) Y ишсизлик
- G (ёки Tx, ёки Tr) Y нархлар даражаси (P2 < P1 )
- Рағбатлантирувчи фискал сиёсат
- Рецессион узилиш
- (Y < Y*)
- Инфляцион узилиш (Y > Y*)
Рағбатлантирувчи сиёсатнинг график кўриниши - :
- Қисқа муддатли даврда
- Узоқ муддатли даврда
Фискал сиёсат ва ялпи талаб - Фискал сиёсат инструментларининг ялпи талабга таъсирини биринчи бор Джон Мейнард Кейнс ўрганган.
- Қаътий нархлар ва иш ҳақи шароитида ушбу барча воситалар давлат харидларининг ўзгаришларида акс этади.
- Мултипликатор эффекти йўқ, аммо шунга қарамай ишлаб чиқариш ўсиши юз беради
- YTr = [mpc/(1-mpc)]×Tr
- YTx = [-mpc/(1-mpc)]×Tx
Фискал сиёсат ва ялпи талаб: Давлат харидларининг ўсишига таъсири - Давлат харидларининг кўпайиши
- Давлат харидлари мультипликатори
Фискал сиёсат ва ялпи талаб: нарх ошишига таъсири - Аккорд солиқлар мультипликатори
Фискал сиёсат ва ялпи талаб: трансфертлар кўпайишига таъсири - Трансфертларнинг кўпайиши
- Трансфертлар мультипликатори
Фискал сиёсат ва ялпи талаб: баланслашган бюджетга таъсири - Баланслашган бюджет мультипликатори = 1
- Мултипликатор эффекти йўқ, аммо шунга қарамай ишлаб чиқариш ўсиши юз беради
Дискрецион тадбирларнинг самарасизлиги сабаблари - Субъективлик
- Аниқ иқтисодий ахборотнинг мавжуд бўлмаслиги
- Ишончли прогнозларнинг йўқлиги
- Вақт лаги
Автоматик фискал сиёсат модели - Автоматик фискал сиёсатнинг асосий интументи(дастаги) - давлат бюджети
Автоматик фискал сиёсат модели - ЎСИШ ФАЗАСИ
- ПАСАЙИШ ФАЗАСИ
- Солиқ йиғимларининг автоматик ўсиши ва давлат трансфертларининг пасайиши
- Солиқ йиғимларнинг автоматик йиғимларининг қисқариши ва давлат трансфертларининг ошиши
7.4 Экономические основы налогообложения - Обязательные, безвозмездные платежи, взыскиваемые государством
- Доходы государства, собираемые на регулярной основе
- Функции налогов
- ЭКОНОМИЧЕСКАЯ
- Регулирующая
- Стимулирующая
- Распределительная
- ФИСКАЛЬНАЯ
7.4 Экономические основы налогообложения - АДАМ СМИТ «Исследование о природе и причинах богатства народов» (1776)
- Налоговая система должна быть
- справедливой
- понятной
- удобной
- недорогой
Солиқлар мультипликатори - Даромадлар ўсишининг солиқ йиғимлари ўсишига нисбатини ифодаловчи коэффициент
- mt = - MPC/MPS
- mt= - MPC/(1-MPC)
- Бу ерда
- MPS – жамғармага нисбатан чекланган мойиллик,
- MPC – Истеъмолга нисбатан чекланган мойиллик
- m солиқлар < m харажатлар
- Кейнснинг фикрига кўра, солиқ сиёсати давлат харажатлари сиёсатига нисбатан нисбатан паст самарадорликка эга.
Лаффера эгри чизиғи - СОЛИҚ СТАВКАСИ (t)
- Даромадларнинг бюджетга тўланадиган қисмининг фоиз ҳисобида.
- t = Т/R,
- Бу ерда Т – йиғилган солиқнинг умумий суммаси, R – шахс даромади ёки корхона даромади .
Лаффера эгри чизиғи - Солиқ ставкаси ва йиғилган солиқ миқдори ўртасидаги чизиқли бўлмаган боғлиқлик
- T – бюджетга солиқ тушумларининг суммаси,
- t – солиқлар ставкаси
- Солиқ ставкаларининг пасайиши
Do'stlaringiz bilan baham: |