5-мавзу. Бизнес тузилмавий лойиҳалар (бизнес-структуравий лойиҳалар)

5.4.Бизнес-структуравий лойиҳалар
Стратегик лойиҳаларни бошқаришнинг асослари лойиҳани бошқариш жараёнига мослашган ва ўзига хос хусусиятларга эга бўлган умумий стратегик бошқарув методологиясидир. Лойиҳанинг аслида келажакнинг предмети бўлганлигини ҳисобга оладиган бўлсак, яъни у кўришнинг шаклланиши вақтида умуман мавжуд бўлмаса, у ҳолда лойиҳани тугаллаш вақтида нима бўлиши ҳақида олдиндан "эркинликлар" жуда катта бўлиши мумкин. Лойиҳалар ташкилотнинг стратегияларини амалга ошириш заруриятидан келиб чиқади, уларнинг ўзаро муносабатларининг умумий нуқталарини, шунингдек, лойиҳаларни шакллантиришнинг таркибий ва ишлаб чиқариш-бозор аспектларини ҳисобга олади (5-расм).

Компания лойиҳалари

Стратегияга йўналтирилган лойиҳалар

Стратегик лойиҳалар занжири

Бир-бирини тўлдирувчи лойиҳалар оқими

Бизнес-тузилмавий лойиҳалар

Ўсиш лойиҳалари

Ҳолатни сақлаш лойиҳалари

Тикловчи лойиҳалари

Самарали-бозор лойиҳалари

Активларнинг шаклланиш турини ҳисобга олган ҳолда самарали бозор позициясини ривожлантириш бўйича лойиҳалар



Тезкор лойиҳалар

“Ҳосил йиғиш” лойиҳалари



Ўзгартириш лойиҳалари




Стратегик лойиҳалар



Эгилувчан диверсифика-цияли лойиҳалар


Расм 5. Компаниянинг лойиҳалаш тизимининг стратегик жиҳати

Бозорларнинг жозибадорлиги ва компаниянинг турли бўлинмалари бизнесининг кучига қараб, лойиҳалар бизнесни ривожлантиришнинг турли ставкаларини таъминлаб, бу бўлинмаларнинг рақобатбардош позитсиясини турли йўллар билан таъсир қилиши мумкин.

МcКинсей матритсасининг (Генерал Элеcтриc матритсалари) юқори чап бурчагидаги лойиҳалар (3-жадвал) ҳамда Бостон консалтинг гуруҳининг матритсасида "юлдуз" позитсиясини ишлаб чиқадиган лойиҳалар тақдим этилди (4-жадвал).
«Юлдуз» лойиҳалари компаниянинг юқори бозор улуши бўлган ва бозор тез суръатда ўсиб бораётган бир маҳсулотни ишлаб чиқмоқда. МcКинсей матритсасининг юқори чап бурчагидаги лойиҳалар юқори (ўрта) бозорнинг жозибадорлиги ва юқори (ўрта) иш кучи билан тавсифланади. Бундай лойиҳаларнинг мавжудлиги компаниянинг бизнес қисмларини янада ривожлантириш учун яхши истиқболларни белгилайди.