5. Mavzu Arpa va javdar biologiyasi va etishtirish texnologiyasi. Reja

Ekinni parvarish qilish. Sug‘oriladigan erlarda arpa ekilishi bilan egatlar orqali sug‘oriladi. Bunda sug‘orish me’yori gektariga 800m3 bo‘ladi. Rivojlanishning keyingi davrlarida o‘simlikning talabiga qadar sug‘oriladi. Arpani o‘suv davrida begona o‘tlarga qarshi kurashiladi.

Hosilni yig‘ishtirish. Arpa hosili asosan kombaynlar yordamida o‘riladi. Hosilni o‘rish birinchi navbatida urug‘ uchun ekilgan va aprobatsiya o‘tkazilgan dalalardan boshlanadi, so‘ng tovar g‘alla uchun ekilgan maydonlar hosili o‘rib yanchib olinadi. Hosil o‘rishni arpaning mum pishishi oxiri va to‘la pishish boshlanishi bilan qisqa muddatda o‘tkazish lozim. Aks holda, hosilning bir qismi to‘kilib, nobud bo‘ladi va urug‘likning sifati pasayadi, bu hol issiq va quruq iqlimga mansub O‘zbekiston sharoitida, ayniqsa, yaqqol namoyon bo‘lishi mumkin.

Hosilni yig‘ishtirish. Arpa hosili asosan kombaynlar yordamida o‘riladi. Hosilni o‘rish birinchi navbatida urug‘ uchun ekilgan va aprobatsiya o‘tkazilgan dalalardan boshlanadi, so‘ng tovar g‘alla uchun ekilgan maydonlar hosili o‘rib yanchib olinadi. Hosil o‘rishni arpaning mum pishishi oxiri va to‘la pishish boshlanishi bilan qisqa muddatda o‘tkazish lozim. Aks holda, hosilning bir qismi to‘kilib, nobud bo‘ladi va urug‘likning sifati pasayadi, bu hol issiq va quruq iqlimga mansub O‘zbekiston sharoitida, ayniqsa, yaqqol namoyon bo‘lishi mumkin.

O‘rish ishlarini ikki usulda bajarish mumkin: to‘la pishish bilan kombaynda o‘rish yoki urug‘lik maydonlarda mum pishish davrida maxsus jatkalar bilan o‘rib, quriganidan so‘ng kombaynda yanchib olish maqsadga muvofiq.

Hosilni o‘rish yoki yanchishda apparatning teshiklari oralig‘ini tovar-g‘allani (arpani) o‘rib-yanchishga qaraganda biroz kattaroq qo‘yish lozim, aks holda urug‘lik don ko‘plab maydalanishi yoki zararlanish oqibatida konditsiyali sara urug‘lik arpa donining chiqish miqdori juda ham kamayib ketish hollari sodir bo‘ladi. Pivobop arpa navlari hosilni o‘rishni ham urug‘lik maydonlaridagi kabi o‘tkazish maqsadga muvofiqdir.