5-laboratoriya ishi. Qattiq chiqindilarni mexanik, mexanotermik va termik qayta ishlash

Mutaxassislarning hisob-kitoblariga qaraganda, yiliga yer aholisining odam boshiga 1 tonna ishlab chiqarish va uy-ro‘zg‘or chiqindilari to‘g‘ri keladi. Toshkent viloyatida esa bu ko‘rsatkich 2 barobar ko‘pdir. Hozirgi paytda faqat Olmaliq kimyo zavodida 60 mln tonnadan ko‘proq chiqindilar yig‘ilib qolgan. Ulardan qayta ishlashga hammasi bo‘lib 1% sarflanadi, xolos.

• Mutaxassislarning hisob-kitoblariga qaraganda, yiliga yer aholisining odam boshiga 1 tonna ishlab chiqarish va uy-ro‘zg‘or chiqindilari to‘g‘ri keladi. Toshkent viloyatida esa bu ko‘rsatkich 2 barobar ko‘pdir. Hozirgi paytda faqat Olmaliq kimyo zavodida 60 mln tonnadan ko‘proq chiqindilar yig‘ilib qolgan. Ulardan qayta ishlashga hammasi bo‘lib 1% sarflanadi, xolos.
• Respublikamiz ishlab chiqarish korxonalarida fosfogibsdan toza gibs olish uchun yangi texnologiyalar joriy etildi. Angrendagi “Uzkartontara” XJ da qog‘oz chiqindilari (makulatura), bug‘doy poxoli, sholi poxoli, g‘o‘za poyasi qayta ishlanib, ulardan qog‘oz, karton, yog‘och-qirindi plitalari ishlab chiqarmoqda.
• Yangi yo‘ldagi “Mehnat” korxonasi axlatlar va chiqindilarni navlarga ajratib, ularga ishlov berishga kirishdi. Hozirgi paytda ushbu korxona plastmassa chiqindilaridan tugma, qutti va boshqa mahsulotlar ishlab chiqarmoqda.

Chiqindilarni mexanik va termik qayta ishlash usullari: Ma’lumki, ishlab chiqarish korxonalaridan turli xil chiqindilar va shu bilan birga zararli moddalar ajralib chiqadi. Masalan, rangli metallurgiya sanoatidan – rangli metall tuzlari, mashinasozlik korxonalaridan-sianitlar, berilliy birikmalari, margimush va hokazolar, kimyo – sanoatidan benzin, efir, fenol metilakriat, stirol, xlorbenzol, katronlar va hokazolar,ssellyuloza - qog‘oz ishlab chiqarish korxonalaridan metil spirti, skipidar, fenol va boshqalar, plastmassa va sintetik kauchuk ishlab chiqarish korxonalaridan davlat standartlariga mos kelmaydigan mahsulotlar, masalan, g‘ijimlangan plyonkalar, turli diametr va uzunlikka ega bo‘lgan sirtida tirqishlar, yorishmalar va g‘adir - budirliklari bo‘lgan mahsulotlar yig‘ilib qoladi. Bunday chiqindilar suyuq holatda ham, qattiq holatda ham bo‘lishi mumkin. Ularning turlari nihoyatda ko‘p, xavflilik darajalari xilma-xil, yillar davomida sekin-asta yig‘ilib, nafaqat atmosfera havosini, balki er osti suvlarini ham ifloslantiradi.

• Chiqindilarni mexanik va termik qayta ishlash usullari: Ma’lumki, ishlab chiqarish korxonalaridan turli xil chiqindilar va shu bilan birga zararli moddalar ajralib chiqadi. Masalan, rangli metallurgiya sanoatidan – rangli metall tuzlari, mashinasozlik korxonalaridan-sianitlar, berilliy birikmalari, margimush va hokazolar, kimyo – sanoatidan benzin, efir, fenol metilakriat, stirol, xlorbenzol, katronlar va hokazolar,ssellyuloza - qog‘oz ishlab chiqarish korxonalaridan metil spirti, skipidar, fenol va boshqalar, plastmassa va sintetik kauchuk ishlab chiqarish korxonalaridan davlat standartlariga mos kelmaydigan mahsulotlar, masalan, g‘ijimlangan plyonkalar, turli diametr va uzunlikka ega bo‘lgan sirtida tirqishlar, yorishmalar va g‘adir - budirliklari bo‘lgan mahsulotlar yig‘ilib qoladi. Bunday chiqindilar suyuq holatda ham, qattiq holatda ham bo‘lishi mumkin. Ularning turlari nihoyatda ko‘p, xavflilik darajalari xilma-xil, yillar davomida sekin-asta yig‘ilib, nafaqat atmosfera havosini, balki er osti suvlarini ham ifloslantiradi.