5-Боб. Тижорат банкларида устав капитали, фондлар ва қимматли қоғозлар ҳисоби

1.1. Банк ҳисоби, таҳлил ва аудитини ташкил қилишнинг мақсади ва вазифалари
Банкларда бухгалтерия ҳисобини юритиш ва бухгалтерия ишларини ташкил қилиш «Ўзбекистон Республикасининг Марказий банки тўғрисида»ги, «Банклар ва банк фаолияти тўғрисида»ги, «Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида»ги ва бошқа қонун ҳужжатлари билан тартибга солинади
«Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида»ги Қонуннинг 9-моддаси, 4-хатбошига мувофиқ:
Банклар ва бошқа кредит ташкилотларининг бухгалтерия ҳисоби ҳамда ҳисоботини тартибга солиш Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилади.
Банкларда бухгалтерия ҳисобини юритишнинг асосий мақсади
Банк активлари ва пассивларидан самарали фойдаланиш, уларни жойлаштириш ва кўрсатилган банк хизматлари юзасидан даромад (фоизли)ларни ҳамда банк операцияларини амалга ошириш бўйича харажатлар (фоизли)ни, шунингдек, бюджет ва бюджетдан ташқари тўловларни ўз вақтида ҳисоблаб, якуний молиявий натижаларни тўғри аниқлашдан иборатдир.
Банкларда бухгалтерия ҳисобини юритишдаги асосий вазифалар
-ҳисоб-китоблардаги маблағлар айланишини тезлаштириш, мижозларга тез ва пухта хизмат кўрсатиш, ҳисоб-китоб, касса, валюта, кредит ҳамда бошқа банк операцияларини тўғри бажариш;
-банкдан пул маблағлари, моддий бойликлар, шунингдек, қатъий ҳисобда турадиган бланкалардан фойдаланишнинг қонунийлигини таъминлаш;
-операцион кун давомида бажарилган ва кўрсатилган хизматлар бўйича расмийлаштирилган ҳужжатларнинг қонунийлигини ҳамда тўғрилигини назорат қилиш;
-банкларда бажарилган ва кўрсатилган хизматлар бўйича молиявий натижаларни шакллантириш ва уларни тўғри аниқлаш;
-кундалик балансни тузиш учун дастлабки ҳужжат маълумотларини қайта ишлаш ва уларнинг ҳар бир ҳисобварақлари бўйича тақсимлашни самарали ташкил этиш;
-ойлик, чораклик ва йиллик бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботларини тузиш ҳамда тегишли назорат органларига ўз вақтида тақдим этиб боришдан иборат.
1.2. Банк операцияларининг алоҳида хусусиятларига кўра туркумланиши ва уларнинг мазмуни
Туркумлаш критерийси
Банк фаолиятининг ўзига хос хусусиятларига қараб
Ўз фаолиятига мос хизматлар
Ўз фаолиятига мос бўлмаган хизматлар
Хизматларни олувчи субъектларига қараб
Банк ресурслари шаклланиши ва жойлашиши усулига қараб
Кўрсатилган хизмат учун тўланишига қараб
Ҳуқуқий шахслар
Жисмоний шахслар
Актив операциялар
Пассив операциялар
Пуллик хизматлар
Бепул хизматлар
Моддий неъматларнинг ҳаракатига боғлиқлигига қараб
Моддий неъматларнинг ҳаракатига боғлиқ бўлган
Соф хизматлар
Кўрсатилган хизматларнинг шакллари