5-Amaliy mashg’ulot. Mavzu: Yigirirish fabrikalari. Titish tozalash, mashinalari va ularning ish unumdorligini hisoblash. Nazariy ma’lumot. Yigirish

tozalash 
mashinalari turlariga bo’linadi.
Bu yerda dastlabki tozalash va qisman titish jarayonlari amalga oshadi. Tola 
bo’lakchalari vint chiziq bo’ylab harakatlanganligi tufayli kattaroq yo’ldan o’tib,
ko’proq tozalash zonasida bo’ladi hamda yaxshiroq tozalanadi (5.8-rasm). 
5.8-rasm. Bir barabanli dastlabki tozalagich sxemasi. 
1- tozalovchi baraban; 2- kolosnik; 3- shlyuz valigi; 4- tola uzatilishi; 5- tola 
chiqishi; 6- qayta ishlangan havo filtrga; 7- chiqindilar uzatilishi. 
Bunkerlar soni sakkizta bo’lgan mashinaning har bir kamerasidan chiqib 
ustma-ust to’shalayotgan tolalar qatlamlarining qo’shilishi bir-biriga nisbatan 
siljib sodir bo’lishi natijasida tolalarni aralashtirish uyushgan holda amalga 
oshadi. Sxemada siljish alohida porsiyalarda ko’rsatilgan. Qo’shilgan tolaviy 
qatlamlar transpartyor yordamida harakatlanayotgan ignali qiya panjaraga 
uzluksiz uzatilishi tufayli sakkizta qatlam tolalari ignalar bilan deyarli vertikal 
tekislikda ajratib olinadi. Bu joyda ham aralashtirish sodir bo’lib, ikkinchi 
bosqich uyushgan aralashtirish hisoblanadi. Ignali panjaraga ilingan tolalarning 
bir qismi (ortiqchasi)ni tekislovchi valik urib kameraga tushiradi. Bu erda ham 
aralashtirish jarayoni kamerada tasodifiy usulda amalga oshadi. Shunday qilib, 
B72 UNImix aralashtirish mashinasining eng katta afzalligi shundaki, unda 
aralashtirish jarayoni uch karra amalga oshiriladi. A81 UNIblend aralashtiruvchi 
mashinasida ignali qiya panjara o’rnatilmagan bo’lib, bunkerlarga tolalar bitta 

---

ta’minlagichdan tarqatilmay, har bir bunkerga komponentlar noturdosh 
bo’lganligi bois alohida potrubkadan tushadi (5.12-rasm). Shu yo’l bilan 
aralashuvchi komponentlar ulushi aniq saqlanib, aralashtiruvchi mashinaning 
universalligiga erishilgan. Ularning universalligi yana shu bilan izohlanadiki, har 
bir bunkerga tushayotgan tolalar bo’lakchalari ichki devorlar perfosirtlarida bir 
on tutilib, chang va mayda begona zarralardan aerodinamik usulda tozalanadi.
A81 UNIblend aralashtiruvchi mashinada komponentlar ulushlarini 
dozalab aralashtirish afzalliklari quyidagilardan iborat: aralashtirish aniqligi 
darajasida, aralashtirish keng diapason (1dan 99%gacha) da yengilgina 
tugmani bosib rejim o’zgartiriladi, to’quvchilik va trikotaj to’qishni a’lo 
darajada ta’minlovchi ip sifatiga erishiladi, yakuniy mahsulot ko’rinishi hatto 
bo’yalishi bir xilligigiga erishiladi. 
Mazkur mashina yuqorida o’rganilgan separatorlar ishlatilmaganda 
qo’llaniladi. Tozalashning ikkinchi usuli hisoblangan