5 – Mavzu. Personalning huquq va majburiyatlari

Jamoa shartnomalari 
va kelishuvlari xodimlar bilan ish 
beruvchilarning mehnatga oid munosabatlarini shartnoma asosida tartibga 
solishga va ularning ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlarini muvofiqlashtirishga 
yordam berish maqsadida tuziladi. 
Xodimlarni ish bilan ta’minlash tizimi. 
Jamoa shartnomasida 
mehnat qilish huquqini amalga oshirish kafolatlari ifoda etilishi lozim.
Mehnat va dam olish ta’tillari tizimi. 
Jamoa shartnomasida ish 

---

vaqti (shu jumladan, ish vaqtining qisqartirilgan muddati), ish vaqti 
rejimi, ish haftasining turlari, bayram va dam olish kunlari, tanaffuslar, 
ish vaqtidan tashqari ish, ta’tillar (shu jumladan, ijtimoiy ta’tillar) 
ko’rsatilishi lozim. 
Mehnat shartnomalari va mehnat muhofazasi tizimi. 
Korxonada 
xavfsizlik va gigiena talablariga javob beradigan mehnat sharoitlarini 
yaratib berish ish beruvchining majburiyatiga kiradi va bu jamoa 
shartnomasida o’z ifodasini topishi lozim.
Xodimlarni o’qitish, malakasini oshirish tizimi. 
Ish beruvchi 
ishlab chiqarishda kasbga doir ta’lim olayotgan, ishlab chiqarishdan 
ajralmagan holda malakasini oshirayotgan yoki ta’lim muassasalarida 
o’qiyotgan xodimlarga ishni ta’lim bilan qo’shib olib borish uchun shart-
sharoitlar yaratib berishi shart.
Ijtimoiy imtiyozlar tizimi. 
Ayrim toifadagi xodimlar (homilador va 
yoki bolasi bor, oilaviy vazifalarni bajarish bilan mashg’ul ayollar, 18 
yoshga to’lmagan yoshlar va hokazolar) uchun amaldagi qonunchilikda 
tegishli ijtimoiy imtiyozlar belgilab qo’yilgan.
Sug’urtalash tizimi. 
Barcha xodimlar davlat yo’li bilan ijtimoiy 
sug’urta qilinadilar.
Jamoa shartnomalarini ishlab chiqish va tuzish. 
Xodimlar va ish 
beruvchilar 
manfaatlarini 
muvofikdashtirishga 
qaratilgan 
jamoa 
shartnomalarini ishlab chiqish hamda tuzish tartibi, qoidalari O’zbekiston 
Respublikasining Mehnat Kodeksida aniq belgilab qo’yilgan.