5-§. Асосий ишлаб чиқаришни ҳисобга олувчи счётлар (2000)

Т/р	Хўжалик муомалаларининг мазмуни
Счётларнинг боғланиши
Дебет	Кредит
1	Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини тайёрлаш учун нақд пулда бўнаклар берилди	4310	5010
2	Банкдаги счётлардан бўнаклар ўтказилди	4310-4330	5110-5530
3	Олинган кредитлар ва қарзлар ҳисобидан бўнаклар ўтказилди	4310-4330	6810-6820, 7810-7820
4	Контрактнинг бекор қилиниши натижасида аввал берилган бўнаклар қайтарилди	5010-5530	4310-4330
5	Мол етказиб берувчилар ёки пудратчиларга бўлган қарзларни қоплашда аввал берилган бўнакларнинг ҳисобга олиниши	6010, 7010	4310-4330
6	Мол етказиб берувчиларга берилган бўнакларнинг даъво муддати ўтганлари ҳисобдан чиқарилди	9430	4310-4330
7	Берилган бўнакнинг тегишли суммаси узоқ муддатли қисмидан жорий қисмга ўтказилди	4310-4330	0940

7-§. Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари
бўйича қарзини ҳисобга олувчи счётлар (4600)

196. Корхона таъсисчилари (акциядорлик жамиятининг акциядорлари, ўртоқлик жамиятларининг иштирокчилари ва ш.к.)нинг корхона устав капиталига улушлар бўйича қарзлари тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш 4610 “Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи” счётида амалга оширилади.

197. Корхонани ташкил қилишда таъсисчилар ёки акцияга обуна бўлган шахсларнинг қарз суммаси 4610 “Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи” счётининг дебети устав капиталини ҳисобга олувчи счётлар (8300) билан боғланган ҳолда ҳисобга олинади.

Таъсисчиларнинг улуш суммалари пул маблағлари кўринишида ҳақиқатда келиб тушганда 4610 “Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи” счётининг кредитида пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда ёзув амалга оширилади. Моддий ва бошқа қийматликлар (пул маблағларидан ташқари) кўринишидаги улушлар 4610 “Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи” счётининг кредитида асосий воситалар, номоддий активлар, материаллар ва бошқаларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ёзувлар билан расмийлаштирилади.
Корхонага мулк сифатида акцияларга тўлов учун натура шаклида берилган мол-мулк таъсисчилар келишуви асосида аниқланган баҳода кирим қилинади.
4610 “Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи” счёти бўйича аналитик ҳисоб (кўрсатувчига акциялардан ташқари) ҳар бир таъсисчи бўйича алоҳида юритилади.

198. Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзини ҳисобга олувчи счётлар (4600)нинг боғланиши: