4-mavzu: qo‘shilgan qiymat solig‘i va aksiz solig’i qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lovchilar

Qisqacha xulosalar

Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, soliqqa tortish tizimiga ko‘ra aksiz solig‘i bilvosita soliqlardan hisoblanib, mahsulot, tovar bahosi tarifiga ustama shaklda qo‘yilib, iste'mol mahsulotining bahosining yuqori bo‘lishiga narx-navoni o‘sishiga bevosita ta'sir etadi. Aksizlar - tovarlar uchun qo‘yiladigan bilvosita soliqlarning bir turi bo‘lib, qo‘shilgan qiymat solig‘idan farqli ma'lum bir chegaralangan tur va guruhdagi mahsulotlarning narxiga qo‘shiladi. Aksizlar qadimda barcha davlatlar byudjeti daromadlarini shakllantirishda munosib xissa qo‘shib kelgan. Chunki aksizlar orqali davlat zarurati uchun zarur bo‘lgan moliyaviy mablag‘lar tez va oddiy soliqqa tortish mexanizmi orqali undirish imkoniyati mavjud bo‘lgan.

O‘zbekiston Respublikasi soliq tizimida aksizlar davlat moliyaviy resurslarining shakllanib borishida asosiy o‘rin tutadi. Alohida tovarlardan aksiz solig‘ini undirish zarurligi ulardan davlat byudjetini daromadlarini shakllantirishning qo‘shimcha manbai sifatida foydalanishdan tashqari, alohida iqtisodiy va ijtimoiy jarayonlarni davlat tomonidan tartibga solish uchun zarurligidir.

Bilvosita soliqlar xususan, aksiz solig‘i davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishda asosiy soliqlardan bir bo‘lib, davlat byudjeti daromadlari tarkibida eng yuqori soliq tushumlari ushbu soliqlardan tashkil topadi.