4-mavzu o’rta Osiyoda xattotlik san'ati tarixi

4-MAVZU

O’rta Osiyoda xattotlik san'ati tarixi.

(ma’ruza 2-soat)

1.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi

O’quv soati 2-soat		Talabalar soni: 60
O’quv mashg’ulot shakli		Axborotli ma’ruza
Ma’ruza rejasi		1.Xattotlik tarixi haqida ar. 2.O’rta Osiyoning mash’hur xattotlari. 3.Arab yozuvi va xattotlik san’ati. 4.Xushnavislik va uning qonuniyatlari.
Mashg’ulotning maqsadi: O’rta Osiyoda xattotlik san’atining vujudga kelishi,xattotlikning shakllanishi va arab alifbosidagi yangi yozuv shakllarining kashf etishlishi,ularning nomlari haqida ma’lumot berish.
Pedagogik vazifalar:	O’quv faoliyati natijalari
Qadimda O’rta Osiyoda xattotlikning paydo bo’lishi uning tarixi haqida umumiy ma’lumot	Xattotlik (kalligrafiya) -chiroyli va to'g'ri yozish san'ati, kitob ko'chirish kasbi ekanligi,bu san'at O'rta Osiyoda qadimdan rivoj topgani,xattotlik tarixi yozuv taraqqiyoti, kitobat, uning asosiy silohi nayqalamning vujudga kelish tarixi haqida gapirib beradilar.
Orta Osiyoda faoliyat ko’rsatgan mash’hur xattotlar,ularning laqablari,xattotlikda qilgan ilmiy-amaliy ishlari haqida ma’lumot	X-XI asr mashhur xattotlari Abu Ali Muhammad (Ibni Musla) va All Ibni Hilol (Ibni Bavvob) asos solganliklar,ularning an'anasini Yoqut Musta'simiy nazariy jihatdan rivojlantirgani,xattotlik san'atinida XV asrning mashhur xushnavisi Sultonali Mash’hadiyningxizmatlari katta ekanligini aytadilar.
Xattotlik sana’tining arab yozuvi asosida vujudga kelganligi,uning o’z muayyan qonuniyatlarga asoslanganligi haqida ma’lumot	Arab harflari yozilishiga ko'ra doira ichidagi uchburchak, kvadrat va beshburchak shakllaridan foydalanilib, dol, qof, mim va vov harflarini yozishda uchburchakdan foydalanishganliklari haqida aytib beradilar.
Xattotlik va hushnavislikning o’ziga xos kitob yaratish qoidalari va yozish uslublari haqida ma’lumot	Xushnavislar aksaran ikki tarzda jalliy va xafiy tarzida,xafiy mashqi kunduzi, jalliy mashqi kechasi amalga oshirilgani,chunki xafiy xati kichik yozilsa, jaliy yozuvi katta - katta yozilganligi haqida izoh beradilar.
O’qitish vositalari	UUM,ma’ruza matni,doska,,bo’r,latta
O’qitish usullari	Axborotli ma’ruza,blits-so’rov,aqliy hujum.
O’qitish shakllari	Frontal,jamoa ishi
O’qitish sharoiti	Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash	O’g’zaki sovollar,blits so’rov.

“Husnixat va uni o’qitish metodikasi ” fanini “O’rta osiyoda xattotlik san'ati”mavzusi bo’yicha 4-muammoli ma’ruzaning texnologik xaritasi

Ish bosqich- lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta’lim beruvchi	Ta’lim oluvchi
I bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish (10 daqiqa). Reja:	1.1.Mavzu: O’rta osiyoda xattotlik san'ati, uning paydo bo’lishi, taqraqqiyoti, ilmiy va amaliy adabiyotlar obzori;Xattotlik fanining shakllanish xronologiyasi. Maqsad: Mavzu haqida talabalarga ma’lumot berish, ularning shu mavzuga oid bilimini mustahkamlash. Mashg’ulot muammoli ma’ruza ekanligi haqida ma’lumot berish.	Talabalar tinglaydilar va yozib oladilar
II bosqich. Asosiy (60 daqiqa)	2.1. talabalar bilimini aqliy hujum orqali faollashtiradi. Bilimlarni faollashtirish jarayonida o’quv muammosini yechish bo’yicha izlanuvchanlik faoliyatida faol ishtirok etishlari uchun talabalar bilimi quyidagi savollar orqali aniqlanadi: 1.Xattotlik san’ati tarixiga haqida ma’lumot berish. 2.O’rta Osiyoning mash’hur xattotlari S.Mashhadiy, Ibn Muqla, Ibni Tavvob, Yoqut Musta’simiylar haqida, ularning ijodi haqida obzor. 3.Arab yozuvi va xattotlik san’ati qoidalari, qonunlari va risolalar. 4.Xushnavislik va uning qonuniyatlari, jalliy va xafiy yozuvlari, yozuv turlari va yozuv nomlarining shakllanish va taraqqiyot jarayoni qanday kechgan? 2.2. Faollashtirilgan bilimlar asosida talabalarning mashg’ulotda yechiladigan muammoga e’tibor qaratishini boshqaradi.Taqdimotni yuklaydi.	Savollarga javob beradilar Muammoni yechish bo’yicha o’z fikrlarini bildiradilar Savollarda aks etgan har bir mayda muamoni yechish bo’yicha mini guruhlar vakillari mustaqil fikrlar bildiradilar, munozara qiladilar, xulosa chiqaradilar.
III bosqich. Yakuniy (10 daqiqa)	3.1. Mavzu bo’yicha yakun qiladi, qilingan ishlar kelgusidagi kasbiy faoliyatlarida ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga talabalar e’tiborini qaratadi. 3.2. Mustaqil ish uchun quyidagicha topshiriq beradi: Tavsiya etilgan ilmiy adabiyotlarda mazkur muammoga doir bildirilgan fikrlar bilan yaqindan tanishish	Tinglaydilar Topshiriqni yozib oladilar va bajaradilar