4-mavzu. Moddiy aktivlarni hisobga oluvchi xalqaro standartlar

Misol. Zaxiralarni baholash.
Kompaniya hisobot sanasida zaxiralarni hisoblab chiqdi:

Zaxira turi	Tannarxi	Mumkin bo'lgan aniq sotish narxi
A	10	10
B	12	15
V	15	11
Jami	37	36

Moliyaviy holat to'g'risida hisobotdagi zaxiralarni baholash

Eng kam


Sof sotish narxi = sotishning taxminiy narxi - sotish xarajatlar


Tannarxi = sotib olish xarajatlari + ishlov berish xarajatlari + boshqa xarajatlar



1- Rasm. Moliyaviy holat to'g'risida hisobotdagi zaxiralarni baholash.

Vazifa. Zaxiralarning balans qiymatini va zaxirani qiymatining yo'qotishdan zarar miqdorini aniqlang.

Qaror:

Zaxira turi	Tannarxi	Mumkin bo'lgan aniq sotish narxi	Zaxiralarning balans hisobi (MHH)	Zaxiralarning buzilishidangi sarar (UDH)
A	10	10	10	0
B	12	15	12	0
V	15	11	11	(4)
Jami	37	36	33	(4)

Moliyaviy hisobot yozuvlari zaxiralarni baholash uchun qabul qilingan hisob-kitob siyosatini oshkor qilish kerak. Bundan tashqari, zaxiralarning balans qiymati tasniflash guruhlari va kichik guruhlar tomonidan aniqlanadi.

2. Asosiy vositalar (BHXS 16-son).
Asosiy vositalar tushunchasi va tasnifi.

1. 
   Asosiy vositalar tushunchasi va tarkibi.
   

Asosiy vositalar (mol-mulk, mashina va uskunalar) MHXS-16 standartida tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish yoki sotish uchun zarur bo'lgan moddiy aktivlar, ma'muriy va boshqaruv maqsadlari uchun yoki ijara uchun belgilanadi, foydali muddati yillik hisobot davridan oshadi.
Standart o'rmon yerlarini va boshqa qayta tiklanadigan tabiatni boshqarish ob'ektlarini, minerallarga bo'lgan huquqlarni va shunga o'xshash qayta tiklanmaydigan tabiiy resurslarni, ularni qidirish va qazib olishni hisobga olish va hisobot berishga taalluqli emas.
Asosiy vositalar iqtisodiy faoliyatda foydali bo'lgan moddiy aktivlarning ishonchli belgilangan qiymatini o'z ichiga oladi va kelajakda tashkilotlarga ba'zi iqtisodiy foyda keltiradi. Agar iqtisodiy imtiyozlar aniq bo'lmasa, ayrim ob'ektlarni sotib olish xarajatlari moddiy aktiv sifatida tan olinmaydi va hisobot davridagi daromadni kamaytirish uchun sarflanadi. Asosiy vositalar ob'ektlarini qurish va sotib olish uchun investitsiyalar moddiy aktivlar sifatida tan olinadi, faqat barcha foyda va xatarlar tashkilotga, ya'ni ob'ektni ishga qabul qilgandan keyin yoki tashkilotga kirgandan keyin. Standart, asosiy vositalarni saqlash uchun zaxira buyumlar, asboblar va asbob-uskunalarning ko'pchiligi joriy moddiy aktivlar (zaxiralar) sifatida hisobga olinishi kerakligini tan oladi. Katta zaxira buyumlar, zaxira buyumlar, shuningdek, muayyan ob'ektni ta'mirlash uchun ehtiyot qismlar va uskunalar asosiy vositalar sifatida hisobga olinishi mumkin. Kichik qurilmalar, andozalar, shtamplar va shunga o'xshash boshqa narsalar bitta hisobga birlashtirilishi mumkin. Turli xil foydali xizmat muddatlariga ega bo'lgan yirik ob'ektlarning agregatlari alohida-alohida, masalan, samolyot va uning motorlari, bino va yer kabi mustaqil ob'ektlar sifatida hisobga olinishi kerak.
Atrof-muhit xavfsizligi va atrof-muhitni muhofaza qilish uchun sotib olingan asosiy vositalar, tabiiyki, iqtisodiy manfaatlarga olib kelmaydi, balki kompaniyaning mavjud bo'lgan boshqa moddiy aktivlaridan qo'shimcha foyda olishga yordam beradi. Shuning uchun ular asosiy vosita sifatida tan olinishi va hisobga olinishi mumkin, ammo ularni sotib olish faqat tegishli mahsulotlarni sotishdan olinadigan daromadlar bilan qoplanadi. Agar ularni sotib olish va ulardan foydalanish tegishli mahsulotlarni foydasiz sotishga olib keladigan bo'lsa, himoya ob'ektlarini sotib olish oqlanmaydi.