4-mavzu. Innovatsion siyosat

4-mavzu. Innovatsion siyosat
4.1. Innovatsion siyosat tushunchasi, mohiyati va tarkibiy xususiyatlari
4.2. Innovatsion siyosat strategiyalari

4.3. Innovatsion faoliyatni boshqarish va imtiyozlar

4.1. Innovatsion siyosat tushunchasi, mohiyati va tarkibiy xususiyatlari
Innovatsion siyosatning dolzarbligi kamida ikki jihat bilan belgilanadi. Birinchidan, milliy va iqtisodiy xavfsizlik, shu jumladan ilmiy-texnikaviy va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning yuqori sur'atlariga erishish manfaatlari. Ikkinchidan, innovatsiyalar iqtisodiy o'sishda katta rol o'ynaydi.
Innovatsion siyosat - iqtisodiy o'sishni, raqobatbardoshlikni va jamiyat farovonligini oshirishni ta'minlaydigan innovatsion jarayonlarni muvofiqlashtirish va qo'llab-quvvatlashga qaratilgan chora-tadbirlar majmuidir.
Innovatsion siyosatning mazmuni uning tuzilishi bilan belgilanadi. Innovatsion siyosatni shakllantirish va amalga oshirishda quyidagi tarkibiy qismlarni hisobga olish kerak: elementlar (maqsadlar, vazifalar, ustuvorliklar, yo'nalishlar, tamoyillar, strategiyalar va boshqalar); amalga oshirish mexanizmi (zamonaviy sharoitlarga eng mos keladigan vositalar to'plami); sub'ekt-ob'ekt xususiyatlari (federal, mintaqaviy daraja); muddatlari va resurslari va huquqiy kafolatlar.
Eng umumiy shaklda innovatsion siyosatning maqsadi innovatsion jarayonlarni qo'llab-quvvatlash orqali xo'jalik yurituvchi sub'ektlar faoliyatining ma'lum bir usuliga erishishdir.
Innovatsion siyosatning minimal maqsadi mamlakatning ishlab chiqarish va texnologik xavfsizligini, uning barqaror, barqaror va izchil rivojlanishini ta'minlashdan iborat.
Innovatsion siyosatning maqsadlarini shakllantirish ikki darajada amalga oshiriladi: strategik (uzoq muddatli va o'rta muddatli maqsadlar) va taktik (joriy maqsadlar).
Masalan, innovatsion siyosatning o'rta muddatli maqsadi 2019 — 2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish strategiyasini amalga oshirish bo‘yicha “yo‘l xaritasi”ga asosan iqtisodiyotni texnologik modernizatsiya qilish va ilg‘or texnologiyalar asosida raqobatbardoshligini oshirish hamda ilmiy salohiyatni barqaror iqtisodiy o‘sishning asosiy resurslaridan biriga aylantirishni ta’minlaydigan muvozanatli ilmiy-tadqiqot va ishlanmalar sektori va samarali innovatsion tizimni shakllantirish nazarda tutilgan.
O’zbekiston respublikasining fan, texnologiya va innovatsiyalar sohasidagi siyosatining uzoq muddatli strategik maqsadlari bir qator kontseptual va siyosiy hujjatlarda mustahkamlangan. O‘zbekiston Respublikasini 2030-yilgacha innovatsion rivojlantirishning uzoq muddatli maqsadli ko‘rsatkichlari orqali belgilab olingan.

Innovatsion siyosatning strategik maqsadlarini konkretlashtirishni uning faol komponenti – maqsadli dasturlashda ko‘rish mumkin. Davlatning joriy, qisqa muddatli innovatsion faoliyati uchun ishlab chiqilgan innovatsion siyosatning taktik maqsadlari ilmiy-tadqiqot va ishlanmalarga ichki xarajatlarni ko'paytirish, innovatsion faol korxonalar ulushini ko'paytirish va kichik innovatsion korxonalar sonini ko'paytirishdan iborat.

Innovatsion siyosatning strategik maqsadlari miqdoriy jihatdan 4.1-jadvalda keltirilgan. Global nuqtai nazardan, innovatsion siyosatning maqsadi globallashuv muammolari va yangi iqtisodiy modelni shakllantirish bilan belgilanadigan o'zaro manfaatli asosda global innovatsion jarayonlarga ulanishdan iborat bo'lib, uning asosiy resurslari bilim, ta'lim va texnologiya.