4-Mavzu. Birikmalar va ularning turlari. Boltli birikma. Shpilkali birikma

Vintli birikma

Vintni biriktiriluvchi detallardan birining rezbali teshigiga burab kiritish yo'li bilan unga boshqa detal mustahkamlansa vintli birikma hosil boladi

4. Payvand choklar

Parchinlash, payvandlash va presslash yo‘li bilan hosil qilingan birikmalar ajralmaydigan birikmalarga kiradi.
Payvand choklari metallni eritib quyish natijasida yoki biriktiriladigan detallar metallni eritib hosil qilinadi.
Birikmalarning payvand choklari uchma-uch, ustma-ust, burchakli, tavr shaklida bo’ladi. Bundan tashqari, payvandlanadigan ulamalarning uchini yo‘nib yoki qayirib choklash mumkin.

5. Kavsharlangan va yelimlangan birikmalar

Kavsharlash va yelimlash yo’li bilan hosil qilingan birikmalarda choklar 2s yo‘g‘onlikdagi chiziqla bilan tasvirlanadi.
Kavsharlangan (a) va yelimlangan (b) choklarning shartli belgilari chiqarish chizig’ida ko'rsatiladi.

6. 
   Parchin birikmalar
   

Parchin birikmalar zarba va tebranish ta‘sirida ishlaydigan konstruksiyalarida va yaxshi payvandlanmaydigan detallardan tashkil topgan buyumlarni biriktirish uchun qo’llaniladi. Parchin mix bir uchida kallagi bolgan silindrik sterjindan iborat bolib eng ko’p tarqalganlari yarim yumaloq yashirin va yarim yashirin qalpoqlik bo’ladi.
Nazorat savollari

1. 
   Birikmalar va ularning turlari haqida umumiy tushunchalar bering.
   
2. 
   Rezbalarning turlari (metrik, dyuymli, truba, tirak, trapetsiyasimon), profili va belgilanishini tushuntiring.
   
3. 
   Ajraluvchan rezbali birikmalar va ularning detallari (bolt, gayka, shpilka, shayba, vint) haqida tushuncha bering.
   
4. 
   Ajralmas birikmalarning turlari (payvand chok, kavsharli chok, parchin mix, yelimli birikma) haqida tushuncha bering.