4-мавзу. Биноларнинг ўровчи конструксияларига қўйиладиган физик-техник талаблар

Ўровчи 
конструкцияларни 
теплотехник 
хисоби.
Ўровчи 
конструкцияларни лойихалашда уларни теплотехник жихатдан лойихалашга 
тўғри келади. Уларни иссиқликдан химоялаш хусусиятининг асосий 
кўрсаткичи иссиқлик узатилишига бўлган қаршилиги хисобланиб Ro ҳарфи 
билан белгиланади
. 
Ro=Rв+R+Rн, м2*с*град/ ккал 
бу ерда Rв-тўсиқ ички сиртининг иссиқликни қабул қилишга бўлган
қаршилиги.Силлиқ юзали девор ва шифтлар учун унинг қиймати ҚМҚ га 
асосан 0,133 м2*с*град/ ккал деб қабул қилинади. 
R-тўсиқ қатламининг термик қаршилиги. 
R=δ/λ*в 
δ
-
қатлам қалинлиги , м 
λ-материалнинг иссиқлик ўтказувчанлик коэффиценти 
в-коэффицент , қуйидаги қийматларга эга: 
1)деформацияланувчи, киришувчи ва зичланувчи иссиқ химояловчи 
материаллар учун в-1,2
2)ҳажмий оғирлиги 400 кг/ м3 дан кам бўлган иссиқ химоя материаллар учун
в-1,1 
3)қолган барча материаллар учун в-1 га тенг. 
Rн-тўсиқ ташқи сиртининг иссиқлик узатилишига бўлган қаршилиги; унинг 
қиймати ШНҚ га асосан ташқи девор ва чордоқсиз томлар учун 0,05 , 
чордоқли ора ёпмалар учун -0,10 м2*с*град/ ккал 
Кўп қатламли тўсиқлар учун Rо нинг қиймати қуйидагича аниқланад
и: 
Ro=Rв+R1+R2+R3+…+Rn+Rн , м2*с*град/ ккал
R1, R2, R3, ... , Rn-қатламларнинг термик қаршилиги. 
Тўсиқнинг иссиқлик узатилишига бўлган энг кичик зарурий қаршилиги 
қуйидагича аниқ

---

( ) 
 
бу ерда tn-ички хисобий харорат; хонани вазифасига қараб қабул қилинади. 
tm- ташқи хавонинг қиш пайтидаги хисобий харорати; иқлим шароитига 
боғлиқ холда қабул қилинади. 
tн-ички хаво харорати билан тўсиқнинг ички сирти харорати фарқининг 
меъёрий қиймати; ШНҚ га асоасан қабул қилинади 
Rв-иссиқликни қабул қилишга бўлган қаршилик. 
n- тўсиқнинг ташқи хавога нисбатан жойлашишига боғлиқ бўлган 
коэффицент; ташқи хавога бевосита туташ бўлган тўсиқлар учун n-1 , 
иситилмайдиган хоналарга туташ бўлган тўсиқлар учун n-1 , бўлиб, ШНҚ га 
асосан қабул қилинади. 
Rз ва Ro нинг қийматлари хар бир аниқ холат учун хисобланади ва бир-
бирига таққосланади. 
Агар Ro ≥ Rз бўлса тўсиқ теплотехник талабларни қаноатлантиради. 
Агар Ro ≤ Rз бўлса тўсиқ қалинлигини ортиришга тўғри келади. 
Назорат саволлари 
1.Пойдевор 
2.Деворлар 
3.Ора ва том ёпмалар 
4.Томлар 
5.Эшик ва деразалар 
6.Тўсиқни иссиқликни узатилишига бўлган қаршилиги. 
7. Тўсиқни иссиқликни қабул қилишга бўлган қаршилиги. 
8. Тўсиқни иссиқликни узатилишига энг кичик зарурий бўлган қаршилиги.