4-mavzu. Betonlar uchun kompozit materiallar

---

4-mavzu. Betonlar uchun kompozit materiallar 
2.1.
 
Fibrobeton klassifikatsiyasi va fibrobeton asosidagi materiallar 
xususiyatlari. Fibrobetonlar ishlab chiqarishda ishlatiladigan tolalar (fibra) 
turlari va xususiyatlari. 
Fibrobeton ishlab chiqarish asoslari. 
Dispers armaturalangan beton –fibrobeton 
Fibrobeton—bu betonning dispers tolalar bilan armaturalangan turidir. Bunday 
betonlar tarkibida sement qorishmasi, qum, yirik to‘ldiruvchilar va suv, qo‘shimcha 
sifatida ma‘lum bir miqdorda temir yoki boshqa tolalar ishlatiladi. Bazida 
plastifisirlangan qo‘shimchalar ishlatiladi. Tolalar turli xil materialllardan– 
polipropilendan metalgacha, turli xil konfiguratsiyalarda, uzunliklarda va ko‘ndalang 
kesmalarda ishlab chiqariladi (2.1-rasm). 
2.1-rasm. Fibrobeton. 
Fibro beton ishlab chiqarishning rivojlanish bosqichi 
Fibrobetonning birinchi taqdimoti 1907 yilda rus olimi V.P.Nekrasov tomonidan 
o‘tkazilgan. U maqolalarida birinchi marta kichik diametrli simlar bilan 
mustahkamlangan kompozit materiallarni ishlab chiqarish bo'yicha tadqiqotlar 
tafsilotlarini yoritdi. 
1981-yilda Yaponiya 3 ming tonna polat tolani ishlata boshlagan, bulardan 500 
tonnasida - zangalamaydigan po‘lat ishlatilgan. Hozirgi kunda O‘rta Osiya davlatlari 
shu jumladan O‘zbekiston bu sohada 25 yil ortda qolgan, chunki dunyoning 
rivojlangan Yaponiya va Yevropa davlatlarida betonning bu turi keng ko‘lamda 

---

qo‘llanilmoqda (2.2-rasm). 

---

2.2-rasm. Fibrobetonda qurilgan ko’prik (metall qirindisi ishlatilgan), 
(Germaniya). 
Fizik-mexanik 
xususiyatlari
: 
Dispers 
armaturalangan 
betonning 
issiqlik 
o‘tkazuvchanligi va zichligi ularda ishlatiladigan tolalar turiga bog‘liq bo‘ladi. 
Betonni dispers aramaturalash sun‘iy tolalar-fibralar bilan amalga oshiriladi. Buning 
uchun kelib chiqishiga ko‘ra organik yoki mineral bo‘lgan metal va metal bo‘lmagan 
tolalar ishlatiladi (2.3-rasm).