4-laboratoriya ishi mavzu: quroq tikish texnikasini o‘rganish. Ip va shnurlardan turli bezaklami tayyorlashni o'rganish

Makrame haqida ma’lumot 
Makrame - bu tugunchadan tashkil topadigan qo`l ishi (qo`lda to`qish), chevarlikning bir turi 
hisoblanadi. Makrame dastlab ikki ipni o`zaro birlashtirish, ulash oddiy funksional zaruriyatdan 
kelib chiqqan, lekin u asta-sekin bezak ahamiyatiga ega bo`lgan san’at turi hamdir. 
«Makrame» so`zi turlicha talqin qilingan. Yevropada birinchi bor bu so`zni XIX asrda 
«tugunchali to`qish» mazmunida ishlata boshlaganlar. Arabcha «migramax» sozi ancha avval 
paydo bo’lgan bo`lib, bu so`z «ro`mol», turkchada esa «makrame» so`zi «chiroyli ro`mol», 
«duxoba ro`mol» ma’nosini anglatgan. 
Ishga tayyorgarlik ko`rish 
Makrameda qo`llaniladigan moslamalar. Bu mashg`ulot turidan foydalanishda quyidagi 
moslamalar kerak bo`ladi: 
Yarim yumshoq yostiqcha. Bu yostiqchani tayyorlash uchun 45x35x15 sm (2.43-chizma) 
o`lchamdagi porolon olinib, uni yumshoq zich to`qilgan mato bilan o`rab olinadi. Bunda matoning 

---

rangi mustahkam bo`lishi, iloji boricha bir xil rangdagi matodan foydalanilgani ma’qul. Ko`pchilik 
hollarda katakli matodan foydalaniladi, u naqsh yaratishni va to`g`ri to`qishni osonlashtiradi.
2.43-chizma 
30x45 sm o`lchamdagi kichkina taxta moslama. Uni fanerdan yoki DSPdan qirqib olish 
mumkin. Bu moslamaning yuqori o`ng va chap tomonlariga halqalar mahkamlanadi. To`qish 
jarayonida bu halqalarga to`qish ipini yoki kichik tayoqchalarni mahkamlash mumkin bo`ladi. 
Qisqichlar.
Bular asos ipini tortib turishda ishlatiladi. 
Ilmoqlar. Lampa qalpog`i (abajur), gultuvak solib qo`yiladigan bezakli vaza (kashpo) va 
boshqa osma buyumlarni to`qishda ishlatiladi. Bundan tashqari tikuvchilik to`g`nog`ichi, turli 
qaychilar, santimetrli lenta, BF-6, PVA yelimlari zarur boladi. 
To`qish uchun materiallar
. To`qishni pishiq istalgan ip va arqonda bajarish mumkin. Faqat 
ular pishiq qilib buralgan bo`lsa, tayyorlanayotgan buyum fakturasi aniq ko`rinadi va to`qilish 
jarayonida beriladigan shaklni yaxshi saqlaydi, chiroyli ko`rinadi. Hozirgi vaqtda kanop tola va 
arqondan, shoyi, zig`ir va sintetik bog`ichlardan, shuningdek, baliq ovlaydigan va parda 
bog`ichlaridan, shpagat, sutaj, leska, paxta tolali iplardan va buralgan shoyi iplardan foydalanish 
mumkin.