4-курс талабаси Турсунов Жасурбек нинг Амалий бугалтерия фанидан Asosiy vositalar Amortizatsiyasi

Tezlashgan amortizatsiya ajratmasining fond qaytimiga ta`sirining tahlili.
I BO’LIM. ASOSIY VOSITALAR, NOMODDIY
VA BOSHQA UZOQ MUDDATLI AKTIVLAR
0100 ASOSIY VOSITALARNI HISOBGA OLUVCHI SCHYOTLAR A
0110 Er
0111 Erni obodonlashtirish
0112 Uzoq muddatli ijara shartnomasi bo’yicha olingan asosiy
vositalarni obodonlashtirish*
0120 Binolar, inshootlar va uzatuvchi moslamalar
0130 Mashina va asbob-uskunalar
0140 Mebel’ va ofis jihozlari
0150 Komp’yuter jihozlari va hisoblash texnikasi
0160 Transport vositalari
0170 Ishchi hayvonlar
0180 Ko’p yillik o’simliklar
0190 Boshqa asosiy vositalar
0199 Konservatsiya qilingan asosiy vositalar
0200 ASOSIY VOSITALARNING eSKIRISHINI
ASOSIY VOSITALARNING ESKIRISHINI
HISOBGA OLUVCHI SCHYOTLAR KA
0211 Erni obodonlashtirishning eskirishi
0212 Uzoq muddatli ijara shartnomasi bo’yicha olingan asosiy
vositalarni obodonlashtirishning eskirishi
0220 Bino, inshoot va uzatuvchi moslamalarning eskirishi
0230 Mashina va asbob-uskunalarning eskirishi
0240 Mebel’ va ofis jihozlarining eskirishi
0250 Komp’yuter jihozlari va hisoblash texnikasining eskirishi
0260 Transport vositalarining eskirishi
0270 Ishchi hayvonlarning eskirishi
0280 Ko’p yillik o’simliklarning eskirishi
0290 Boshqa asosiy vositalarning eskirishi
0299 Uzoq muddatli ijara
NOMODDIY AKTIVLAR AMORTIZATSIYASINI
HISOBGA OLUVCHI SCHYOTLAR KA
0510 Patentlar, litsenziyalar va nou-xauning amortizatsiyasi 0530 Dasturiy ta`minotning amortizatsiyasi
0520 Savdo markalari, tovar belgilari va sanoat namunalarining
amortizatsiyasi
0540 Er va tabiat resurslaridan foydalanish huquqlarining
amortizatsiyasi
0550 Tashkiliy xarajatlarning amortizatsiyasi
0560 Franchayzning amortizatsiyasi
0570 Mualliflik huquqlarining amortizatsiyasi
0590 Boshqa nomoddiy aktivlarning amortizatsiyasi
Qaytadan amortizatsiyalaymiz
«Mexmash» OAJ tiklanish qiymati 1 393 702 013 so’m bo’lgan po’lat elektr payvandlash quvurlarini ishlab chiqaruvchi texnologik uskunaga ega. Uning eskirishi 100%ni tashkil qiladi, qoldiq qiymati nolga teng. Uskuna soz holatda, undan mahsulot ishlab chiqarishda foydalaniladi. Uning qiymatini bozor baholariga muvofiqlashtirish va ishlab chiqarilayotgan mahsulot tannarxini real hisob-kitob qilish uchun uskuna mustaqil baholovchi tomonidan baholandi. Baholash dalolatnomasiga ko’ra mazkur uskunaning bozor qoldiq qiymati baholash kunida 1 200 047 119 so’mni tashkil etadi.
«Asosiy vosi­talar»ning1 45-bandiga asosan asosiy vositalarning foydali xizmat muddati asosiy vositalar holatini yaxshilaydigan, binobarin, xizmat muddatini uzaytiradigan xarajatlarni hisobga olgan holda korxona tomonidan qaytadan ko’rib chiqilishi mumkin. Siz uskunaning foydali xizmat muddatini uzaytirishingiz va texnik hujjatlarga tegishli o’zgartirishlarni kiritishingiz lozim.
Uskunaning joriy qiymatini belgilash uchun to’ғridan-to’ғri qayta baholash usulini qo’llash kerak. 5-son BHMSning 26-ban­diga ko’ra asosiy vositalar­ning boshlanғich (tiklash) qiymati qayta baholangan holat­larda qayta baholash o’tka­zilgan sanadagi ularning jamlangan amortizatsiyasi asosiy vositalarning boshlanғich (tiklash) qiymati o’zgarishining tegishli indeks­lariga tuzatiladi. Keyinchalik amortizatsiya qayta baholangan qiymatdan hisoblanadi.
Baholash dalolatnomasida uskunaning faqat qoldiq qiy­mati (dastlabki qiymat bilan eskirish summasi o’rtasida­gi ayirma) belgilanganligi ­bois, 5-son BHMS va 21-son BHMSga2 ko’ra, qayta baholash uchun hisob-kitob yo’li bilan uskunaning boshlanғich qiymati va 2014 yil 1 yanvar’ holatiga ko’ra eskirish summasini belgilash lozim.
Siz uskunaning «eski» va «yangi» xizmat muddatlari to’ғrisida ma`lumotlarni keltirmaganingiz bois uning boshlanғich qiymati va eskirish summasini hisob-kitob qilishning quyidagi uslubiyatini taklif etamiz.