4-amaliy mashg’ulot. Tta da paxtani titilganlik darajasini, chiqindilar miqdorini va tozalash samarasini aniqlash Ishning maqsadi

Titilganlik darajasini aniqlash uchun paxtadan namuna olish 
Ta’minlovchi-aralashtiruvchi mashinalardan namuna (proba) quyidagicha olinadi: 
mashinaning chiqarish quvuri (trubasi) tagiga quticha qo‘yib, paxta bo‘lakchalari yig‘ib 
olinadi. Agarda bu mashina agregatdagi boshqa mashinalar bilan havo quvurlari 
yordamida biriktirilgan bo‘lsa, u holda ko‘rish oynalari orqali mashina ishlab turgan 
vaqtida olinadi. 
Titilganlik darajasi ta’sir etuvchi omillar 

Ta’minlash tezligi. 

Tituvchi organ tezligi. 

---


Razvodka. 

Mashina unumdorligi. 

Ishchi organ garniturasi. 
Ta’minlovchi aralashtiruvchi mashinalarda o‘rtacha paxta bo‘lakchalarning og‘irligi 
0,5-1,0 gr. tashil etadi, bu avtomatik titish mashinalariga qaraganda 5 – 10 marta katta. 
Mashinadan ajaraladigan iflosliklar 0,1% gacha bo‘lib, ko‘proq qismini momiq va xas-
cho‘plar tashkil etadi. 
 
Titish jarayonining jadalligi va samaradorligini boholash 
Titish jadaligi titilganlik darajasi bilan baholanadi (agar savash mashinasining titish 
darajasini aniqlasak). Titish darajasi deganimizda ta’minlash silindiri yordamida 
uzatuvchi bitta qatlam mahsulot uzinligiga to‘g‘ri keluvchi zarbalar soni bilan aniqlanadi 
va u quyidagi formula (1.21)bilan topiladi [3]: 
,
1
U
V
n
k
S


(1.21) 
Bu yerda: k- tituvchi organlar soni, n-titish barabanining aylanish chastotast 
min
-1 
, V
U 
–uzatiladigan mahsulot tezligi m/min. 
(1.21) formula ma’lum chiziqiy zichlikda uzatiladigan mahsulotning titilganlik 
darajasiga ta’sir ko‘rsatmaydi. Titilganlik darajasini to’liqroq ifodalashda 1g uzatiladigan 
mahsulotga to‘g‘ri keladigan zarbalar soni bilan aniqlanadigan (1.22) formula yordamida 
aniqlanadi. 
,
1000
2
U
V
T
n
k
S




(1.22) 
Bu yerda: T- uzatiladigan mahsulotga chiziqiy zichligi, teks 
Titish organlaridan har bir zarbadan keyin ajraladigan tola bo‘lakchasi 
og‘irligini(1.23) formula yordamida aniqlaymiz. 
,
1000
1
2
U
V
T
n
k
S
m





(1.23) 
Trutzchler firmasi tomonidan tavsiya etilgan TTA da tolalarni titilganlik darajasi 
bo‘yicha natijalari 1.23-jadval keltirilgan. 
1.23-jadval 
№ 
Mashinalar nomi 
Tola bo‘lakchasi og‘irligi, mg 
1. 
Avtomatik toy titkich BO-A 
70 
2. 
Dastlabki tozalagich CL-P 
8 
3. 
Tozalagich CLEANOMAT CL-C4 
birinchi barabanda 
ikkinchi barabanda 
uchinchi barabanda
to’rtinchi barabanda 
1 
0,7 
0,5 
0,1 
4. 
Shlyapkali tarash mashinasi TC-0,7 
birinchi qabul barabani 
ikkinchi qabul barabani 
uchunchi qabul barabani 
bosh baraban 
0,05 
0,01 
0,05 
0,001-0,004( yakka tolagacha) 

---