4-Amaliy ish Mavzu

Virual xotira. 
Dastlabki kompyuterlarda xotira juda kichik va narxi baland bo’lgan. 1950-
yillarning oxiridagi eng yaxshi kompyuter IBM-650 ning xotirasi 2000 ta so’zga ega 
bo’lgan. ALGOL ning 60 ta kompilyatori 1024 so’z xotirali kompyuterlar uchun 
ishlab chiilgan. U davr dasturchilari o’z dasturini xotiraga joylashtirishni eng asosiy 
muammo deb bilganlar va bunga juda ko’p vaqtlarini sarflaganlar. Ko’pincha tezkor 
algoritmning o’rniga sekinroq algoritmlarni ishlatishgan, chunki tezkor algoritm 
xotirada ko’p joy egallagan.
Bu muammoni hal qilishda asosan tashqi xotiralarga suyanilgan. Dasturchi 
dasturni 
overley 
(Overlay- 
метод программирования, позволяющий создавать 
программы, занимающие меньше оперативной памяти, чем установлено в 
системе
бу тизимда ўрнатилганидан тезкор хотирадан камроқ жой 
эгаллайдиган дастурларни яратишга имкон берувчи дастурлаш усули.) deb 
nomlanuvchi bir necha qismlarga bo’lib, xotiraga joylashtirgan. Dasturni to’liq 
ishlatish uchun dastlab 1-overley ishlatilgan, u ishini yakunlagach, 2-overlay va h.k. 
dasturchi dasturni overleylarga bo’lish masalasini va qaysi overley yordamchi 
xotiraning qaysi qismida joylashihsi masalasini hal qilgan, yana asosiy va tashqi 
xotira o’rtasida overleylar almashinishini nazorat qilgan, umuman, bu jarayonni 
kompyuter ishtirokisiz o’zi bajargan. 
Bunday texnologiya juda murakkab bo’lishiga qaramasdan ancha vaqt 
davomida qo’llab kelingan. 1961-yilda bir guruh olimlar (Manchester, Angliya) bu 
jarayonni avtomatik bajarilish uslubini taqdim etgan. Hozirgi kunda 
virtual xotira 

---

6 
deb nomlanuvchi bu metod 1960-yillarda ishlab chiqarilgan kompyuterlarda 
qo’llanilgan. 1970-yillardan keyin esa barcha kompyuterlarda joriy qilingan.