|
Контурлар рақами
|
Суғориладиган ер майдони
|
Тупроқ
балл бонитети
|
Экин турлари
|
Техник экинлар
|
Бошоқли дон
|
Дуккакли дон
|
Мойли экинлар
|
Сабзавот
|
Полиз
|
Картошка
|
Озуқа экинлар
|
1
|
1
|
4.50
|
40
|
|
|
|
|
|
5.27
|
|
|
2
|
2
|
4.40
|
40
|
|
|
|
|
4.37
|
|
|
|
3
|
3
|
2.62
|
45
|
|
2.2
|
|
|
|
|
|
|
4
|
4
|
2.28
|
45
|
|
|
|
|
|
|
|
3.71
|
5
|
5
|
3.78
|
50
|
|
|
|
|
|
|
2.53
|
|
6
|
6
|
2.68
|
50
|
|
|
3.98
|
|
|
|
|
|
7
|
7
|
5.36
|
55
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
8
|
4.23
|
55
|
|
|
|
3.32
|
|
|
|
|
9
|
9
|
3.97
|
60
|
3.63
|
|
|
|
|
|
|
|
10
|
10
|
3.55
|
60
|
2.69
|
|
|
|
|
|
|
|
|
жами
|
|
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
5. ArcGIS дастурида хўжаликнинг масштаби 1:10 000 бўлган ер кадастр картасини тузиш
3–илова
Карта учун берилган вариант бўйича географик асос тайёрлаб олинди.
Тайёрланган картага шартли белгилар туширилиб <<инсерт>> дан легенда қилиб фойдаланилган шартли белгиларни чиқардик. Масштаб буйруғидан масштабни танлаб чиқардик.
4-Расм. Географик асос
5- Расм. Тайёр бўлган ер кадастри картаси
6.Объектнинг тупроқ балл бонитети бўйича маълумот тўплаш
Тупроқнинг табиий ва сунъий унумдорлиги бор. Табиий унумдорлиги тупроқнинг табиий физик — химиявий хоссаларига ва иклим шароитига боғлиқ. Тупроқнинг сунъий унумдорлигини инсон яратади. Тупрокнинг самарали унумдорлиги, бу табиий унумдорлиги билан сунъий унумдорлигини (меҳнат харажатлари ва меҳнат воситалари) бирлашиб кетишидан ҳосил бўлади. Буни аниқлаш учун қуйидаги ишлар бажарилади.
Объектнинг сўғориладиган ерларини баҳолаш картасини тузиш
Тупроқ бонитировкаси - қишлоқ хўжалиги экинлари агротехникаси ўртача даражада бўлганидаги тупроқ сифати ҳамда табиий унумдорлик қувватига бериладиган қиёсий баҳо.
Тупроқ бонитировкаси қишлоқ хўжалигига мўлжалланган ерларнинг кейинги қиймат баҳосини чиқариш, мулкий пайларнинг миқдорини аниқлаш, ер тузишни амалга ошириш ва ерлардан оқилона, самарали фойдаланишни рағбатлантириш учун асосдир.
Тупроқ бонитировкаси тегишли қишлоқ хўжалиги майдонлари учун юз балли шкала бўйича ўтказилади. Яхши хоссаларга эга бўлган, ғоят унумдор тупроқ юқори балл билан баҳоланади.
Тупроқ бонитировкасига доир маълумотлар ер баҳосига оид ахборотни ташкил этади. Ер ресурслари давлат қўмитаси томонидан ишлаб чиқилган, Адлия вазирлигида 1999 йил 18 май 732-сон билан рўйхатга олинган «Ўзбекистон Республикасида тупроқ бонитировка ишларини ўтказиш ва хужжатларни расмийлаштириш бўйича тартиб» тупроқ бонитировка ишларини ташкил қилиш, ўтказиш, келишиш, хужжатларни расмийлаштириш ва фойдаланувчиларга ахборот тақдим қилиш тартиби белгиланган.
Объектга қишлоқ хўжалиги экин турларини жойлаштиришни режалаштириш
6- Расм. Эр кадастри картаси
Қишлоқ хўжалиги экин турлари ҳосилдарлигини баҳолаш
Кишлоқ — хўжалик экинларининг ҳосилдорлиги ва уларнинг экин майдони ҳисоби жамоа, давлат, фермер ва бошқа кишлоқ ҳўжалик корхоналарининг ер турлари майдонинг чегаралари берилади.
Маҳсулот ишлаб чиқазишга қилинган харажатлар шкала тарзида берилади.
Хўжаликнинг ишлаб чиқариш фондлари билан таъминланганлиги тўғрисидаги маълумотлар қайта тикланган қиймати бўйича берилади.
Ер турлари ва асосий экинларга берилган уғитлар ҳақидаги маълумотлар берилади, бу маълумотлар район кишлоқ хўжалик бошқармасига берилган махсус ҳисобот бўйича Марказий статистика бошқармасидан олинади (минерал ва органик уғитларни солиш бўйича ҳисобот).
Барча тоифадаги ерларнинг қиймат баҳосини чиқариш натура ва қиймат кўрсаткичлари тизими ёрдамида амалга оширилади.
Турли мақсадларга мўлжалланган ерлардан фойдаланиш самарадорлиги даражасини аниқлаш, ер учун тўланадиган ҳақ ва унинг норматив баҳосини ҳисоблаб чиқариш, ерларни кимошди савдоси асосида реализация қилиш пайтида бошланғич баҳосини аниқлаш, ерларни давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун олиб қўйишда йўл қўйилган нобудгарчилик ва кўрилган зарарларни қоплаш учун ерларнинг қиймат баҳоси чиқарилади.
Ерларнинг қиймат баҳосига доир маълумотлар ер баҳосига оид ахборотни ташкил этади.
Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари таннарҳи
Экин турлари
(ЭT)
|
Майдони (гектар ҳисобида)
|
Ўртача тупроқ бонитет балли (ББ)
|
Ҳосилдорлик
т/га
|
Ялти маҳсулот ҳажми (T)
|
1 тонна маҳсулотнинг биржадаги нарҳи (минг сумда)
|
Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлариниг таннарҳи (минг сумда)
|
Техник экинлар
|
6.46
|
40
|
|
|
|
|
Бошоқли дон
|
7.46
|
40
|
|
|
|
|
Дуккакли дон
|
4.23
|
45
|
|
|
|
|
Мойли экинлар
|
3.55
|
45
|
|
|
|
|
Сабзавот
|
4.49
|
50
|
|
|
|
|
Полиз
|
2.82
|
50
|
|
|
|
|
Картошка
|
5.39
|
55
|
|
|
|
|
Озуқа экинлар
|
3.97
|
55
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бу ерда танланган экин майдонининг тупроқ бонитет балга асосланиб қишлоқ хўжалиги экинлар ҳосилдорлиги аниқланди. Бу қўйидаги формула асосида ҳисоблаб чиқилди. Ушбу қишлоқ хўжалиги экинлари тупроқларининг бир бонитет балига нисбатан ҳисобланган норматив ҳосилдорлиги бўйича маълумотлар 1-иловада келтирилган.
T=ББ*ЭТ
T-тонна, ББ-тупроқ балл бонитети, ЭТ-экин тури
Қишлоқ хўжалиги экинлар тупроқларининг бир бонитет балига нисбатан ҳисобланган норматив ҳосилдорлиги
№
|
Қишлоқ хўжалик экин турлари
|
Тупроқнинг бир бонитет балига нисбатан норматив ҳосилдорлиги, тонна/га
|
1
|
Техник экинлар
|
0.02
|
2
|
Бошоқли дон
|
0.06
|
3
|
Дуккакли дон
|
0.07
|
4
|
Мойли экинлар
|
0.07
|
5
|
Сабзавот
|
0.3
|
6
|
Полиз
|
0.27
|
7
|
Картошка
|
0.2
|
8
|
Озуқа экинлари (ем хашак)
|
0.3
|
Хулоса
Бу амалий топшириқни бажаришда ер кадастри карталарини тузиш, уларнинг легендасини шакиллантиришни ўрганиш бўлди. Картани тузишда берилган вариантдаги географик асосдан фойдаланилди. Асосни ишлаб чиққандан кейин картани атрибут жадвалига киритилган малумотлар орқали керакли жадвалларни тўлдириб чиқдим.
Хулоса қилиб шуни айтишимиз мумкинки, картани яратишда асосан атрибутлар жадвалидаги маьлумотлардан фойдаланилади.
Фойдаланилган адабиётлар
1.Қоробоев Ж.С. “Йирик масштабли кадастр хариталарини лойҳалаш ва тузиш” Тошкент., 2003й.
2.Дегтярев И.В.Земельный кадастр, М.,Колос., 1979г.
3.Толипов Ғ.А., Ғуломов Х.Ғ., Мақсудов Ж.М., Акрамов И.А. Ўзбекистон Республикаси ер кадастри . Тошкент , 1994 й.
4.Мирзалиев Т. Қорабоев Ж. Карталарни лойиҳалаш ва тузиш. Тошкент 2007 й.
5. Ихлосов И.И., Ризайева Д.М. Давлат кадастрлари асослари. Тошкент 2019 й
Do'stlaringiz bilan baham: |
