313-guruh talabasi Noditova Dilfuza

313-guruh talabasi Noditova Dilfuza

“Menga baribir”o‘yini. Bu o‘yin faqat bir guruh so‘zlargagina xos bo‘lib, bunda ikki tomondan o‘qiganda ham bir xil ma’no chiqadigan so‘zlarni topish vazifasi beriladi. Demak, ikki tomondan o‘qiganda ham ma’no o‘zgarmaydi, ya’ni qanday holda o‘qilsa ham ma’noga baribir. Tez va to‘g‘ri topgan o‘quvchi g‘olib hisoblanadi.non ikkikatak kichikaka dod
alla anabob lol
shosh nodonBunday so‘zlarni topishni ot, son, olmosh, fe’l turkumlari doirasida
o‘tkazilishi ham o‘rinlidir, chunki shunday so‘zlarni bola faqat bir turkum doirasida to‘playdi. Masalan: ot turkumida: alla, aka
“Qanday boshlasam, shunday tugataman”o‘yini. Bu o‘yinning boshla-
nishi va oxiri bir xil tovush bilan bo‘ladi. Bu so‘zlarning ma’nosi bir xil yoki har
xil bo‘lishi mumkin. Eng muhimi qanday tovush bilan tugagan bo‘lsa, shunday
tovush bilan boshlanishi shart. O‘yinning samaradorligini oshirish uchun uni
turkum doirasida o’tkazish maqsadga muvofiqdir. Buni ayrim turkumlar doirasida
ko‘rib chiqamiz:ot turkumiga oid so‘zlar: aka, bob, katak, achcha, tut (daraxt nomi), yoy, atala, qoshiq ...;
fe’l so‘z turkumiga oid so‘zlar: tort, dod, tut (fe’ldagi tutmoq), shosh ...;
sifat turkumiga oid so‘zlar: nodon, qochqoq, kichik, qattiq, lol, qaynoq ...;Bu o‘yin turi o‘quvchini tez fikrlashga, xotirasidan kerakli so‘zni zarur
paytda tez topishga, xotirani mustahkamlashda yordam beradi.
“Zanjir” o‘yini. Ona tili darslarida keng qo‘llanilayotgan usullardan hisoblanib, o‘quvchilarni topqirlikka, tez fikrlashga undaydi. O‘yin tartibiga ko‘ra bir o‘quvchi biror shahar yoki davlat nomini aytadi, ikkinchi o‘quvchi esa so‘z oxiridagi tovush bilan boshlanuvchi shahar, davlat nomini aytishi lozim. Masalan, Amerika – Angliya – Yaman – Niderlandiya .... kabi.
Biz bu o‘yinni ona tili fanida qo‘llash haqida so‘z yuritamiz. O‘yinni so‘z turkumlari doirasida o‘tkazish yaxshi samara beradi. Masalan: narsa otlari mavzusida shu o‘yinni qo‘llash mumkin. Sinf o‘quvchilari ikki guruhga bo‘linadi.
1-guruh narsa otlariga misol aytsa, 2-guruh so‘z oxiridagi tovush bilan
boshlanuvchi narsa otiga misol aytadi. So‘z topa olmay qolgan guruh yutqazadi.
1- guruh 2- guruh
kitob boshsholg‘om manti
it tola
achchiq qon
non noma
Sifat turkumiga oid so‘zla1-guruh 2-guruh
achchiq qattiq
qaynoq qora
aqlli ilmliinsonparvar rahmdil
Bu o‘yinni boshqa bir shaklda ham o‘tkazish mumkin. O‘qituvchi o‘quvchilarga unli bilan boshlanib unli bilan tugaydigan yoki undosh bilan boshlanib undosh bilan tugaydigan so‘zlarni topshiriq qilib beradi. Masalan, fe’l turkumida shunday topshiriq berish mumkin: ayla, atala, tut, tort, sog‘, qoch, ber, kel, ushla, o‘qi. Ot turkumida shunday topshiriq berish mumkin: aka, uka, ona, ota, non, pishloq, qo‘shiq.
Sinf o‘quvchilarini ikki guruhga bo‘lib, 1-guruhga unli bilan boshlanib unli bilan tugovchi so‘zlarni, 2-guruhga undosh bilan boshlanib undosh bilan tugovchi so‘zlarni topshiriq qilib berilsa, o‘yin yanada qiziqarli o‘tadi.