3000 ta buxgalteriya O‘tkazmasi hisobvaraqlar rejasi bo‘yicha bog‘lanishlar* Muqaddima I bob. Buxgalteriya hisobi hisobvaraqlar rejasining umumiy tavsifi

Favquloddagi foyda (zarar)larni hisobga
oluvchi schotlarning (9700) bog‘lanishi

Korxonaning odatiy xo‘jalik faoliyatidan keskin farq qiladigan favquloddagi hodisalar (tasodif, kutilmagan va odatiy bo‘lmagan zarar va yo‘qotishlar) natijasida vujudga keladigan foyda va zararlarni hisobga olish uchun quyidagi schotlar qo‘llaniladi:

9710 "Favquloddagi foydalar";
9720 "Favquloddagi zararlar".
Favqulodda hodisalardan foyda 9710 "Favquloddagi foydalar" schotining kreditida TMZni hisobga oluvchi schotlar, olinadigan schotlar yoki pul mablag‘larini hisobga oluvchi schotlar bilan bog‘langan holda aks ettiriladi.
Favqulodda hodisalardan zarar 9720 "Favquloddagi zararlar" schotining debetida uzoq muddatli va joriy aktivlarni hisobga oluvchi schotlar bilan bog‘langan holda aks ettiriladi.
Hisobot davrining oxirida 9710 "Favquloddagi foydalar", 9720 "Favquloddagi zararlar" schotlari 9910 "Yakuniy moliyaviy natija" schoti bilan bog‘langan holda yopiladi.

T/r	Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	Bog‘lanuvchi schotlar			Yozuvlarni tasdiqlovchi hujjatlar
		debet	kredit
1	Tabiiy ofatlar oqibatlarini bartaraf etishda asbob-uskunalar kirim qilingan	0710-0720	9710	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
2	Tabiiy ofatlar oqibatlarini bartaraf etishda yaroqli materiallar kirim qilingan	1010-1090	9710	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
3	Ilgari tabiiy ofatlar, yong‘inlar va hokazolar oqibatida hisobdan chiqarilgan tovarlar kirim qilingan (savdo, vositachi va hokazo korxonalarda)	2910	9710	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
4	Tabiiy ofatlardan keyin inventarlash natijasida asbob-uskuna va yakunlanmagan qurilish bo‘yicha aniqlangan kamomadlar aks ettirilgan	9720	0710-0720, 0810	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
5	Tabiiy ofatlar paytida yo‘qotilgan yoki ularning oqibatlarini bartaraf etishda sarfxarajat qilingan turli moddiy qiymatliklar hisobdan chiqarilgan	9720	1010-1090, 1110 va b.	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
6	Tabiiy ofatlar, yong‘inlar va h.k. oqibatida tugallanmagan ishlab chiqarish bo‘yicha yo‘qotishlar aks ettirilgan	9720	2010, 2110, 2310	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
7	Tabiiy ofatlar oqibatida xizmat ko‘rsatuvchi ishlab chiqarishlar tomonidan ko‘rilgan zararlar hisobdan chiqarilgan	9720	2710	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
8	Tabiiy ofatlar paytida kelgusi davr xarajatlari hisobdan chiqarilgan	9720	3110-3190	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
9	Tabiiy ofatlar, yong‘inlar, halokatlar va hokazolar oqibatida tayyor mahsulot yoki tovarlar yo‘qotilishi aks ettirilgan	9720	2810, 2910-2990	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
10	Tabiiy ofatlar bo‘yicha xarajatlar to‘langan	9720	5010, 5110, 5210	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
11	Tabiiy ofatlar, yong‘inlar va hokazolarning oldini olish yoki bartaraf etish bilan bog‘liq xodimlarga mehnat haqi hisoblangan	9720	6710	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi, mehnat haqini hisoblash qaydnomasi
12	Tabiiy ofatlar, yong‘inlar, halokatlar va hokazolar bilan bog‘liq turli xarajatlar uchun to‘lovni amalga oshirgan hisobdor shaxslar oldidagi qarz aks ettirilgan	9720	6970	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi, bo‘nak hisoboti
13	Yong‘in natijasida nobud bo‘lgan hamda sug‘urta va boshqa tashkilotlar tomonidan qoplanmagan tovar-moddiy zaxiralarning qiymati aks ettirilgan	9720	9220	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
14	Tabiiy ofatlar, yong‘inlar va hokazolar oqibatida alohida balansga ajratilgan ichki bo‘linmalarning foydasi hisobidan turli zararlar summasi aks ettirilgan	9720	4110	Tabiiy ofat oqibatlarini bartaraf etish dalolatnomasi, inventarlash dalolatnomasi
15	Hisobot davri yakunlangandan keyin 9710 "Favquloddagi foydalar" schoti yopilgan	9710	9910	Buxgalteriyaning hisob-kitobi
16	Hisobot davri yakunlangandan keyin 9720 "Favquloddagi zararlar" schoti yopilgan	9910	9720	Buxgalteriyaning hisob-kitobi