3. Pulga bo‘lgan talab, pul taklifi va pul agregatlari Pul-kredit sektori tahlili uslubiyati

Zahiralarning summar o‘zgarishi = operatsiyalar oqimi +

+ qiymatni qayta baholash,

bundan:
Qiymatni qayta baholashdagi o‘zgarishlar =
= (ARt – ARt-1) - E*t *(ASt – ASt-1).
Qayta baholashni o‘tkazish hisobiga tuzatishlarni kiritish (VAd) shuningdek quyidagicha ifodalanadi:


VAd= ASt-1(Et- Et-1) + ∆ ASt (Et- E*t).

4.3. Bozor iqtisodiyotiga o‘tayotgan mamlakatlarning pul-kredit tahlili
Bozor iqtisodiyotiga o‘tayotgan mamlakatlarning pul-kredit sohasini tadqiqot qiluvchi mutaxassislari biror-bir mamlakatga xos bo‘lgan tizimiy va institutsional xarakterga ega bo‘lgan muayyan muammolarga duch kelishadi.


Pul aylanish tezligining tez-tez o‘zgarib turishi.

-Tijorat banklari orasida raqobatning yo‘qligi.

-Korxonalarning o‘zaro qarzdorligi.

-Pul va moliya bozorlarining mavjud emasligi.

-Foiz stavkalari sohasidagi muammolar.

-Depozit va kredit stavkalari orasidagi katta farq.

-Davlat sektorining moliyalashtirishga katta ehtiyojlari.

4.4. Pul agregatlarini bashoratlash. pulga talabni bashoratlash. pul taklifini bashoratlash
PKBIning moliyaviy dasturlashni amalga oshirishdagi asosiy vazifasi belgilangan inflatsiya sur’atlari va YaIMning real o‘sish sur’atini ta’minlovchi pul taklifi bilan pulga talab darajalarini muvofiqlashtirishdan iborat bo‘ladi. Pulga talab bashorati PKBI belgilangan pul massasi hajmiga erishish maqsadida boshqaruv vositalariga o‘zgartirishlar kiritish uchun zarurdir.


Pulga talab bashorati
Pul-kredit sohasidagi o‘zgarishlarni miqdoriy baholash va ularni iqtisodiyotning boshqa sektorlari bilan bog‘lash uchun asos bo‘lib pul-kredit sharhi (PKSh) xizmat qiladi.
PKShning asosiy ayniyati quyidagicha yoziladi:
NFA+NDC=M2-OIN,
bu yerda: M2 – keng ma’nodagi pul massasi, ya’ni tor ma’nodagi pul massasi (M1) bilan kvazi pullar (QM) yig‘indisi; NFA – sof xorijiy aktivlar; NDC – sof ichki kreditlar; OIN –boshqa sof moddalar.