3-Моdul. Kreditning umumiy asoslari 37- mavzu. Pulning paydo bo‘lishi, zarurligi va funksiyalari

Tovar (mol) garovi ostidagi lombard krediti. Lombard krediti uchun garov ko‘rinishida faqatgina nisbatan baholi tovarlar, qaysiki ularning savdosi birjada yuritilishi, tovar partiyasini miqdori va sifatini belgilash bilan bir vaqtda bahosini ham aniqlash imkonini berishi shartidir.

Qimmatbaho metall garovi ostidagi kredit. Bu lombard kreditining eski usullaridan bo‘lib, hozirda u juda kam ishlatiladi. Garovni baholashdagi qiymati bu asosan oltin tangalar, slitkalar, kumush, platina va boshqalar qariyb 95% foiz qimmatbaho metall narxiga mos keladi.

Lombard krediti - kreditlashning bu usuli asosan likvid mol mulk hisoblangan tillo taqinchoqlar garov asosida kredit berishga asoslanadi. Bu kredit kredit muassasi uchun deyarli risk darajasi past xisoblanadi. CHunki tillo buyumlar eskitdan yuqorilikvidli tovar sifatida tarixga ega. Biz kreditlashning bu usuli orqali pul mablag‘lariga muxtoj bo‘lgan ishlab chiqarish va savdo majmualarini moliyaviy qo‘llab quvvatlnib boriladi. SHu tarzda Markaziy banklar bozorlarning o‘rtacha foiz stavkalarini belgilaydi. Bu mazkur sharoitda barcha bozorlar xususan kredit va kapital bozorlari uchun bazaviy foiz stavkalari qabo‘l qilinadi. Bank kredit siyosati bank resurslari, ularning joylashtirilish bilan chambarchas bog‘liq. Bank resurslarining asosiy qismini jalb qilingan mablag‘lar, jumladan yuridik va jismoniy shaxslarning depozitlaridan tashkil topadi. SHuningdek, hozirgi kunda jalb qilingan resurslar ichida banklararo kredit xam alohida o‘rin egallaydi. Depozitlar bo‘yicha belgilangan foiz stavkalari, hamda boshqa bankdan olingan kredit uchun foiz stavkalari bank tomonidan beriladigan kreditning foiz stavkalari bilan bog‘liq bo‘ladi. Kredit siyosatining aniq va mukammal tayyorlanish va izohlanish xar bir bank uchun kreditlash jarayonini ijobiy tashkil etish uchun asos bo‘ladi.

Bank tomonidan to‘plangan resurslarni to‘g‘ri va oqilona joylashtirish bankning kredit siyosatining sifatiga bog‘liq bo‘ladi. Kredit siyosati sifatiga va xolatiga qarab bank jalb qilgan resurslarini to‘g‘ri joylashtirish va oldindan ko‘zlangan daromad olish imkoniyati yaratiladi

1¹⁰⁹ Foundations of finance : the logic and practice of financial management / Arthur J. Keown, John D. Martin, J. William Petty. — 8th ed.

Title. HG4026.F67 2014, P-219

1

1¹ Abdullaeva SH.Z. Pul, kredit va banklar. Darslik. - Toshkent, Moliya, 2000, bet .31.

1¹ Abdullaeva SH.Z. Pul, kredit va banklar. Darslik. - Toshkent, Moliya, 2000, bet .36.

1¹Foundations of finance : the logic and practice of financial management / Arthur J. Keown, John D. Martin, J. William Petty. — 8th ed.

Title. HG4026.F67 2014, P-200

1