|
Tartib
raqami
Operatsiyaning mazmuni
Debet schet Kredit
schet
Yozuvga asos
bo‘luvchi hujjat
1.
Sug‘urta organlariga hisoblanganda
va ushlanganda:
-Korxonaning xodimlari va mol-
mulkini sug‘urtasi uchun
-Ish haqidan ushlanganda
2010,
9430
6710
6510
Sug‘urta
shartnomasi,
hisob-to‘lov
qaydnomasi
2.
Pensiya fondiga ajratma va
ushlanmalar
-Ish haqi fondidan 35% ajratma
-Ish haqidan 2,5% lik ushlanma
-Sof tushumdan 0,7% lik ushlanma
- xizmatlar uchun ushlanmalar
2010,
2310,
2510,
9410,
9420
6710
9430
Maxsus hisob-
kitoblar
3.
Yo‘l fondiga ajratmalar ( sof
tushumdan 1,5 %lik, tovarooborotdan
1% lik va boshqalar)
9430
6520
Maxsus hisob-
kitoblar
4.
Ish bilan fandlik fondiga ish haqi
fondidan 1,5% lik ajratma
2010,
2310,
2510,
9410,
9420
va boshqa
lar
6520
Maxsus hisob-
kitoblar
5.
Kasaba ubshmalar kengashiga ish
haqi fondidan 0,7 % lik ajratma
2010,
2310,
2510,
9410,
9420
va boshqa
lar
6520
Maxsus hisob-
kitoblar
6.
Sug‘urta va maqsadli to‘lovlar
bo‘yicha majburiyatlarni kamayishi:
-nafaqa uchun ishlatilganda
-yo‘qotishlar qoplanganda
-o‘tqazilgan avansga
-bankdan o‘tqazilganda
6520
6510
6710
1010-
1090,
2810,
2910-
2990
va
boshqa-
lar
6510-
6520
5110
Bank hujjatlari,
hisob-to‘lov
qaydnomalari,
dalolatnoma-lar
va boshqa
hujjatlar
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
164
Sug‘urta va maqsadli fondlarga majburiyatlarning analitik hisobi ushbu
to‘lovlarning turlari bo‘yicha olib boriladi.
8.7.Boshqa kreditorlar bilan hisob-kitoblarning hisobi
Korxonalarning boshqa kreditorlar bilan hisob-kitoblarining hisobi 21- son BHMS
ga muvofiq quyidagi schyotlarda olib boriladi:
•
6610 “To‘lanadigan dividendlar” – ushbu passiv schyotda korxonaning
aksionerlari va ta’sischilariga hisoblangan dividendlar bo‘yicha majburiyatlarining holati
va harakati hisobga olinadi. Schyotning kreditida dividendlarni hisoblanishi ( 8710 “
Hisobot davrning taqsimlanmagan foydasi ( qoplanmagan zariri) “ schyotining debeti
bilan korrespondensiyalashgan holda), debetida esa dividendlarni berilishi (pul
mablag‘lari schyotlari bilan korrespondensiyalangan holda) aks ettiriladi. Dividendlarga
doir majburiyatlarning analitik hisobi har bir aksioner yoki ta’sischi bo‘yicha yuritiladi.
•
6620 “ Chiqib ketgan ta’sischilarga ularning hissasi bo‘yicha qarz” – ushbu
passiv schyotda korxonaning ta’sischilar safidan chiqib ketgan ta’sischilariga kiritgan
ulushini qaytarib berish bo‘yicha majburiyatlarining holati va harakati hisobga olinadi.
Schyotning kreditida va 8330 “ Pay va badallar “ schyotining debetida safdan chiqib
ketgan ta’sischiga bo‘lgan qarz, debetida esa ushbu qarzni uzilishi (pul mablag‘lari va
boshqa aktivlarni hisobga olishga mo‘ljallangan schyotlar bilan korrespondensiyalangan
holda) aks ettiriladi. Tahsischilarga qarzlarga doir majburiyatlarning analitik hisobi har
bir ta’sischi bo‘yicha yuritiladi.
•
6910 “To‘lanadigan qisqa muddatli ijara”- ushbu passiv schyotning kreditida
qisqa muddatga olingan ijara uchun qarzlarning hisoblanishi, debetida esa ushbu qarzni
uzilishi aks ettiriladi. Ijaraga olingan mulkni foydalanish maqsadiga qarab hisoblangan
ijara haqiga ishlab chiqarish harajatlari schyotlari ( 2010,2310,2510 ) yoki davr
harajatlari schyotlari debetlanadi (9410,9420). Ijara bo‘yicha qarzlar uzilganda pul
mablag‘lari schyotlari ( 5010,5110,5210 va boshqalar ) kreditlanadi. Ushbu schyotning
analitik hisobi har bir ijaraga beruvchi bo‘yicha yuritiladi.
•
6920 “To‘lanadigan foizlar” –ushbu passiv schyotning kreditida olingan kreditlar
, berilgan veksellar bo‘yicha foizlarni hisoblanishi, debetida esa ushbu foizlarni
kreditorlarga o‘tqazib berilishi aks ettiriladi. Hisoblangan foizlar summasiga 9610
“Foizlar ko‘rinishidagi harajatlar” schyoti debetlanadi, qarzlar o‘tqazib berilganda pul
mablag‘lari schyotlari kreditlanadi (5010,5110 va boshqalar). Ushbu schyotning analitik
hisobi har bir kreditor bo‘yicha yuritiladi.
•
6930 “Royalti bo‘yicha qarz”-ushbu passiv schyot 6920 “To‘lanadigan foizlar”
schyotiga to‘liq o‘xshash tarzda yuritiladi, faqat o‘zgalarning nomoddiy aktivlaridan
vaqtinchalik foydalanganlik uchun.
•
6940 “Kafolatlar bo‘yicha qarz”- ushbu passiv schyot o‘z tovarlarini, ish
hizmatlarini ma’lum muddatlargacha kafolatlangan holda sotuvchi korxonalarda
qo‘llaniladi. Uning kreditida kafolatlar bo‘yicha majburiyatlarning vujudga kelishi,
debetida esa ushbu majburiyatlarning uzilishi aks ettiriladi.
•
6950 “ Uzoq muddatli majburiyatlar –joriy qismi” – ushbu passiv schyotning
kreditida uzoq muddatga olingan bank kreditlari va boshqa qarzlarning kelgusi joriy yilga
tegishli qismi bo‘yicha majburiyatlarning summalari, debetida esa bu majburiyatlarning
uzilishi aks ettiriladi. Majburiyatlarning joriy qismi ushbu schyotga 7810 “Uzoq
muddatli bank kreditlari” va 7820 “ Uqoq muddatli qarzlar” schyotlarining debetidan
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
165
hisobot yilning oxirida o‘tqaziladi. Joriy majburiyatlarning uzilishi pul mablag‘lari
schyotlarining(5010,5110 va boshqalar) kreditida aks ettiriladi.
•
6960 “Da’volar bo‘yicha to‘lovlar” –ushbu passiv schyotning kreditida haridor
va buyurtmachilar tomonidan bildirilgan da’volar bo‘yicha majburiyatlarning vujudga
kelishi (haroajatlar schyotlarining debeti bo‘yicha korrespondensiyalangan holda ),
debetida esa ularning qondirilishi yoki bekor qilinishi ( pul mablag‘lari va harajatlar
schyotlarining krediti bo‘yoicha korrespondensiyalangan holda) aks ettiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
