3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

3.Korxona oborotidan chetlatilgan mablag’lar 
1. Foydadan byudjetga ajratma 
2. Foydadan maxsus fondlarga djratma 
Xo’jalik mablag’lari(aktivlari) tasnifi 
Xo’jalik mablag’lari 
Asosiy 
oborotdan 
tashqari 
mablag’lar
Ishlab chiqarish sohasi
Ishlab 
chiqarishga 
taaluqli 
bo’lmagan sohalarda
Binolara inshootlar, mashina va 
asbob 
uskunalar, 
instrument 
va 
inventarlar, 
transport 
vosiatalari, 
nomoddiy aktivlar va h .k. 
Aylanma 
mablag’lar
Me'yorlashtitriladigan
 
Me'yorlashtirilmaydigan
Ishlab chiqarish sohasida
xom ashyo va materiallar, yoq’ilg’i 
va zapas qismlar
muomala sohasida
Tayyor mahsulot va tovarlar hisob-
kitob 
schyotidagi 
mablag’lar, 
junatilgan tovarlar, qilingan ishlar va 
xizmatlar 
bo’yicha 
hisoblar, 
debitorlar va shu kabilar
Chetga jalb 
qilingan 
Foydadan 
byudjetga 
ajratmalar, 
foydadan 
maxsus 
fondlarga 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

mablag’lar
ajratmalar 
Korxona tashkilot va muassasalarda xo’jalik yuritish uchun ularda turli xil xo’jalik 
mablag’lari bo’lishi zarur. 
Bu xo’jalik mablag’lari turli manbalardan tashkil topadi va ularning kelib chiqish 
manbalarini quyidagi guruqlarga bo’lish mumkin: 
1.Korxonaga berkitilgan mablag’lar manbai 
2.Bank kreditlari 
3.Kreditorlarning harzlari 
4.Ijtimoiy mahsulotni taqsimlash bo’yicha majburiyat 
5.Foyda daromad. 
Mablag’’lar davlat korxonalariga ularning butun faoliyati davomida foydalanish uchun 
berkitiladi.Davlat korxonalriga ajratiladigan mablag’lar manbaiga fondler byudjetdan olingan 
mablag’,rezervlar kiradi.Korxonaga doimiy foydalanish uchun berkitilgan asosiy va aylanma 
mablag’lar ustav fondini tashkil kilib,uning miqdori korxona balansida aks ettiriladi. 
Ustav fondi-davlat korxonalari mablag’larining muhim manbaidir.Uning miqdori 
keyinchalik qo’shimcha olingan mablag’ hisobiga ko’payib boradi.Ustav fondining 
ko’payishi,asosan korxona ixtiyorida koldirilgan foyda hisobiga bo’ladi. 
Xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalarini turukmlarga ajratish 
1.Korxonaga berkitilgan mablag’lar manbai bular uz navbatida quyidagilarga 
bo’linadi; 
a) Ustav fondi 
b) Maxsus fondlar 
v) Foyda, daromad 
g) Byudjetdan olingan mablag’lar 
d) Boshqa olingan mablag’lar 
2.Chetdan jalb qilingan mablag’lar manbai bular uz navbatida 
quyidagilarga bo’linadi; 
a) Bank kreditlari 
b) Kreditorlik qarzlari 
v) Ijtimoiy mahsulotni taqsimlashga doyr majburiyatlar 
g) va boshqalar 
Rezervlar korxona ichki resurslari hisobiga tashkil qilinadi. Ularga kelgusi davr 
to’lovlari rezervi, kafolatlash rezervi va boshqalar kiradi. 
Bankdan olingan kreditlar uzoq va qisqa muddatli bo’ladi.Kreditlar korxonaga ma'lum 
maqsad uchun belgilangan muddat qaytarib berish sharti bilan vaqtincha foydalanishga 
beriladi. Kreditorlik qarziga ushbu korxonaning boshqa korxona va shaxslardan bo’lgan 
qarzi.masalan olingan material uchun mol yetkazib beruvchilardan bo’lgan qarz.bajarilgan ish 
uchun boshqa tashkilotga to’lanadigan qarzi va shu kabilar. 
Taqsimotga doir majburiyatlarga ishchi va xizmatchilardan ish haqi bo’yicha,byudjetga 
to’lov bo’yicha.moliya va ijtimoiy sugo’rta organlaridan bo’lgan qarz summasi 
kiradi.Ijtimoiy suto’rta mablag’i ishchi va xizmatchilar vaqtincha mehnat kobiliyatini 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

yukotgan vaqtda rdam berish,pulsiz dam olish uylari va sanatoriylarda davolanish,nafaqa 
to’lash maqsadlarida ishlatiladi.