3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Xronologik Sistamalashgan, Kombinatsiyalashagan registrlarga 
bo’linadi. 
Xo’jalik operatsiyalarini iqtisodiy mazmuniga qarab guruhlashtirib qayd kiluvchi 
regstrlarga sistemalashgan regstlar deyiladi. 
Hisob regstrlari yozuv mazmunining hajmiga qarab sintetik va analitik hisob regstlariga 
bo’linadi. Sintetik hisob regstlarda operatsiyalar umumlapggirilgan tarzda faqat pul ifodasida 
olib boriladi. Sintetik regstlarga «Bosh kitob» misol bo’ladi. Bu kitobda schyotlarning oy 
boshidagi qoldiqlari,debet va kredit oborotlari va oxirgi qoldiq summalarda ko’rsatiladi. 
Ammo sintetik hisob regstrlari ma'lumotlari buxgalteriya hisobiga qo’yilgan vazifalarga tuliq 
javob bermaydi. Shuning uchun analitik hisob regstlari yuritiladi. dnalitik hisob regstlari 
schyotlar bo’yicha moddiy boyliklar turlarining qoldig’i va harakati, tovar yetkazib 
beruvchilar, xaridorlar, xodimlar bilan hisob kitobning holatini qayd qilish va nazorat kilib 
borish uchun ishlatiladi. Buxgag`teriya hisobida qo’llaniladigan hisob regstlarining 
to’zilishi,ularning o’zaro bog’liqligi,xo’jalik operatsiyalarini ularda ketma-ket yozish usullari 
hamda hisobda qo’llaniladigan texnik vositalar buxgalteriya hisobining shaklini belgilaydi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

Buxgalteriya hisob shakllari,buxgalteriya hisobini yuritish texnikasi va uni tashkil qilish 
borgan sari rivojlanib.o’zgarib kelmokda. Buxgalteriya hisobining kator shakllari mavjud. 
Ular quyidagi asosiy printsiplarga kura bir-biridan farq qiladi: 
1) registlarning soni.vazifalari va tashki ko’rinishiga kura;
2) registrlarda xronologik va sistematik yozuvlar.sintetik va analitik hisobni kushib olib 
borish tartibiga kura; 
3) registrlarga yozuvlarni yozish tartibi va texnikasiga kura.
7.2. Hisob regstlaridagi xatolarni tuzatish usullari 
Hujjatlarga buxgalteriya ishlovi berishda va ularni hisob regstrlariga yozishda turli 
xatolarga yo’l kuyishi mumkin Buxgalteriya hisobining birlamchi hujjatlarida o’chirib 
yozishlar va tuzatishlarga yo’l quyilmaydi. Qilingan tuzatishlar mazkur tuzatishlar kiritilgan 
sana ko’rsatilgan holda ana shu tuzatishlarni kiritgan shaxe imzosi bilan,kassada esa-korxona 
bosh buxgalteri yoki uning urnini bosadigan shaxe imzosi bilan ham tasdiqlanadi. Bank 
hujjatlarida 
shu 
jumladan 
bank 
ko’chirmalari.to’lov 
topshiriqnomalari,to’lov-
talabnomalari,cheklar va hokazo tuzatishlarga yo’l quyilmaydi. 
Buxgalteriya yozuvlarini tuzatishning bir necha ususllari mavjud,ya'ni Korrektura; 
Qo’shimcha yozuvlar; 
Stornolash yozuvlari, 
Korrektura-
o’chirilganni ukish mumkin bo’lishini kuzlab ilgari ko’rsatilgan summa 
yoki matnni bir chizi^ bilan o’chirib,o’chirilgan summa yoki matn ustiga to’q’ri yozuvni 
qayd etish.Mazkur tuzatishga «tuzatilgani to’q’ri» degan yozuv ilova qilinib.tuzatish sanasi 
ko’rsatiladi. Ushbu usul ilgari juda ko’p qo’llanilgan.