Asosiy tayanch tushunchalar
Pul muomalasi – tovarlar aylanishiga hamda notovar xarakteridagi to‘lovlar
va hisoblarga xizmat qiluvchi naqd pullar va unga tenglashtirilgan moliyaviy
aktivlarning harakati.
Pul tizimi – tarixan tarkib topgan va milliy qonunchilik bilan
mustahkamlangan, mamlakatda pul muomalasini tashkil qilish shakli.
Kredit – bo‘sh turgan pul mablag‘larini ssuda fondi shaklida to‘plash va
ularni takror ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun qarzga berish.
Foiz normasi (stavkasi) – foiz yoki foizli daromadning qarzga berilgan pul
summasiga nisbatining foizda ifodalanishi.
Bank krediti – pul egalari (banklar va maxsus kredit muassasalari)
tomonidan qarz oluvchilarga (tadbirkorlar, davlat, uy xo‘jaligi sektori)
beriluvchi pul ssudalari.
Lizing – kreditning pulsiz shakli bo‘lib, odatda ishlab chiqarish vositalari
va boshqa moddiy boyliklarni keyinchalik foydalanuvchilar tomonidan
muntazam ravishda haq to‘lab borib, sotib olish sharti bilan uzoq muddatli
ijaraga berishdan iborat.
Faktoring – boshqa iqtisodiy subyektlarning qarzdorlik buyicha
majburiyatlarini sotib olish yoki qayta sotish munosabatlari.
Farfeyting – uzoq muddatli faktoring munosabatlari bo‘lib, qarzdorlik
bo‘yicha huquqlarni sotib olgan bank ularni odatda 1-5 yil vaqt o‘tgandan so‘ng
undirishi mumkin bo‘ladi.
Trast – mijozlarning kapitallarini boshqarish bo‘yicha operatsiyalari.
Banklar – kredit munosabatlariga xizmat qilib, kredit tizimining negizini
tashkil qiluvchi maxsus muassasalar.
Bank operatsiyalari – mablag‘larni jalb qilish va ularni joylashtirish
bo‘yicha amalga oshiriladigan operatsiyalar.
Takrorlash uchun savol va topshiriqlar
1.
Pulning qanday nazariyalari mavjud? Ularning asosida qaysi
kontseptual qarashlar yotadi?
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
190
2.
Pul muomlasi qonunlari nima? Pul muomalasining qanday qonunlari
mavjud?
3.
Muomala uchun zarur bo‘lgan pul miqdori qanday omillarga bog‘liq?
4.
Pul agregatlari nima va uning tarkibiga nimalar kiradi?
5.
Kreditning asosiy turlarini sanab ko‘rsating va ularning tavsifini bering.
6.
Kredit qanday vazifalarni bajaradi?
7.
Kreditning qanday tamoyillari mavjud?
8.
Bank nima? Bank tizimi o‘z ichiga qanday tarkibiy qismlarni oladi?
9.
Markaziy va tijorat banklarining vazifalarini ko‘rsating.
10.
Mamlakatimizda bank tizimini yanada takomillashtirish borasida qanday
chora-tadbirlar qo‘llanilmoqda?
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
191
Do'stlaringiz bilan baham: |