3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Pul daromadining
qo‘shimcha o‘sishi
(talab) 
= 
Ishlab chiqarish 
quvvatlarining qo‘shimcha o‘sishi 
(taklif) 
Bu tenglikni formula tarzida yozilsa, u quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi: 
σ
×
=
×
∆
I
a
I
1
yoki 
a
I
I
×
=
∆
σ
,
bu yerda:
I – har yillik sof kapital qo‘yilmalar; 
∆
I – sof kapital qo‘yilmalarning qo‘shimcha o‘sishi; 
∆
I/I – sof kapital qo‘yilmalarning o‘sish sur’ati; 
1/a – multiplikator, bu yerda a –jamg‘arishga bo‘lgan o‘rtacha moyillik; 
σ
- kapital samaradorligi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

145 
Shunday qilib, iqtisodiyotdagi ishchi kuchining to‘la bandligini hamda 
ishlab chiqarish quvvatlarining to‘liq ishlashini ta’minlovchi sof investitsiyalar 
yoki kapital qo‘yilmalarning o‘sish sur’ati 
σ
x a ga teng bo‘lishi lozim. Agar 
iqtisodiyotdagi investitsiyalarning potentsial o‘rtacha samaradorligi 0,3 ga, 
jamg‘arishga bo‘lgan o‘rtacha moyillik 0,2 ga teng bo‘lsa, u holda 
investitsiyalarning o‘sish sur’ati 6% (0,3x0,2)x100%)ga teng bo‘ladi. 
R.Xarrodning iqtisodiy o‘sish modeli investitsiya va jamg‘armalar 
o‘rtasidagi makroiqtisodiy muvozanat, ya’ni 
S
I
=
ga asoslanadi. U statik 
holdagi makromuvozanat uchun alohida, dinamik holdagi makromuvozanat 
uchun alohida formuladan foydalanadi. 1-formula quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi: 
S
C
G
=
×
, 
bu yerda: 
G – milliy daromadning o‘sish sur’ati (
∆
Y/Y); 
C – kapital sig‘imi (I/
∆
Y); 
S – milliy daromad tarkibidagi jamg‘arishning ulushi (S/Y). 
2-formula quyidagi ko‘rinishda o‘z ifodasini topadi: 
S
Cr
Gw
=
×
, 
bu yerda:
Gw – haqiqiy jamg‘arma va taxmin qilinayotgan investitsiyalar o‘rtasidagi 
dinamik muvozanatni ta’minlovchi o‘sishning kafolatlangan sur’ati;
Cr – kapital koeffitsiyentining talab etilayotgan miqdori. 
Neokeynschilarning fikriga ko‘ra bozor iqtisodiyoti sharoitida doimiy 
kafolatlangan o‘sish sur’atiga avtomatik ravishda erishib bo‘lmasligi sababli, 
ular dinamik muvozanatga erishish uchun iqtisodiyotni davlat tomonidan 
tartibga solish zarurligi to‘g‘risidagi xulosaga keldilar.
Iqtisodiy o‘sishning muhim modellaridan biri bo‘lib