3-Mavzu: Korxonalarda buxgalteriya hisobini tashkil etish. Pul mablag’larini hisobga olish

Ҳисобдор шахс – белгиланган иш(топшириқ)ни бажариш учун берилган пул маблағлари ёки моддий қийматликларнинг ишлатилиши (сарфланиши) юзасидан тегишли ҳужжатлар асос қилинган ҳолда ҳисобот тақдим этувчи мансабдор шахс (масъул ходим).
Ҳисобдор шахслар билан ҳисоб-китобларнинг вазифалари:

• ҳисобдор шахслар ва ҳисоби бериладиган маблағлар юзасидан операцияларни тўғри амалга оширилишини таъминлаш;
• хизмат сафари, умумхўжалик харажатлари ва бошқа мақсадларда берилган ҳисоби бериладиган маблағларни ҳаракати, мақсадли сарфланиши ва ҳисобдан чиқарилишини тўғри ташкил этилишини таъминлаш;
• ҳисобдор шахслар ва ҳисоби бериладиган маблағлар юзасидан содир бўлган муомалаларни ҳужжатларда расмийлаштириш ва назорат қилиш;
• ҳисобдор шахслар ва ҳисоби бериладиган маблағлар юзасидан содир бўлган муомалаларнинг синтетик ва аналитик ҳисобини ташкил этиш;

Ходимлар билан бошқа муомалалар бўйича ҳисоб-китобларнинг вазифалари:

• тайёр маҳсулотлар ва товарларнинг ходимларга кредитга берилиши юзасидан операциялар ҳисобини ташкил этиш;
• кредитга сотилган товарлар бўйича тўлов графигини назорат қилиш;
• ходимларга берилган қарзлар бўйича ҳисоб-китоблар ҳисобини ташкил этиш;
• моддий зарарларнинг юзага келиши ва ундирилиши бўйича операциялар ҳисобини ташкил этиш
• бошқа қарзлар бўйича муомалалар ҳисобини ташкил этиш

Бўнак – келгусида ишларни бажариш, мулкларни бериш, хизмат кўрсатиш ва бошқалар юзасидан бериладиган пул маблағи ёки мулкий қиймат.
Хизмат сафари деганда ишчини ташкилот, муассаса, бирлашма, корхона раҳбарининг фармойиши бўйича, ўзининг доимий иш жойидан ташқарида хизмат топшириғини бажариш учун бошқа жойга, маълум бир муддатга юборилиши (бориб келиши) тушунилади.
Доимий иши йўлда ёки кўчиб юриш билан боғлиқ бўлган, ёхуд доимий ҳаракатланувчи тусга эга бўлган ишчиларни хизмат юзасидан бориб келишлари хизмат сафари ҳисобланмайди.
Ишчиларни хизмат сафари муддати ташкилот раҳбари томонидан белгиланади ва ҳар бир ҳолат учун йўлдаги вақтни ҳисобга олмаган ҳолда 40 кундан кўп бўлмаслиги керак.
Монтаж, созлаш ва қурилиш ишларини бажариш учун юбориладиган ишчилар, раҳбарлар ва мутахассисларни хизмат сафарлари муддати 12 ойдан кўп бўлиши мумкин эмас.
Хизмат сафари муддатини узайтириш истисно тариқасида фақат хизмат сафарига юборган ташкилот раҳбарининг ёзма рухсатномасига асосан рухсат берилади.