3-Mavzu. Kinetoplastidalar sinfi: tuzilishi, rivojlanishi, klassifikatsiyasi va pathogen vakillari. Xlorofitlar (Chlorophyta) tipi, Vоlvоkssimonlar (Volvocida) sinfi. Koloniya bo‘lib yashovchi xivchinlilar

Beshinchi savolning bayoni:
Opalinalar (Opalinata) ning tuzilishi, rivojlanishi va tarqalishi.
Opalinalar (Opalina) turkumiga уirik ko'p yadroli ko'p xivchinli parazit hayvonlar kiradi. Ular suvda hamda quruqlikda yashovchilar ichagining keyingi qismida yashaydi. Opalinalarning og'izchasi bo'lmaydi, shuning uchun oziqni tana yuzasi orqali shimib, saprofit oziqlanadi. Opali­nalar tanasi infuzoriyalarning kipriklariga o'xshab bir tekis joylashgan juda ko'p xivchinlar bilan qoplangan. Shu sababli ular uzoq vaqt mobaynida infuzoriyalar tarkibida o'rganib kelingan. Lekin opalinalarda ixtisoslashgan yadro bo'lmasligi, jinsiy ko'payishi esa gametalarning kopulyatsiyasi - juftlashish orqali sodir bo'lishi sababli xivchinlilargayaqin turadi.
Opalinalarning hayot sikli xo'jayini hayoti bilan bevosita bog'langan. Ular yil davomida faqat bir marta jinsiy ko'payadi. Bahorda baqalar tuxum qo'yishi davrida opalinalarning sistalari baqa ichagidan suvga tushadi. Sistalarni itbaliqlar yutganida ularning ichagida sistalardan chiqqan opalinalar bir necha marta bo'linishdan keyin bir yadroli jinsiy hujayralar- gametalarga aylanadi. Gametalar qo'shilishidan keyin hosil boigan zigotadan ichakda ko'p yadroli opalina yetishib chiqadi. Shundan keyin ular bo'linishyo'li bilan jinssiz kо'payishga kirishadi.


Mavzu bo‘yicha nazorat savollari:
1. Sodda hayvonlarning oziqlanishi, haraktlanishi, ayirishi, ko‘payishi va jinsiy jarayonlari.
2. Kasallik qo‘zg‘atuvchi xivchinlilarning tuzilishi va rivojlanishi
3. Koloniya bo‘lib yashovchi xivchinlilar, ko‘p hujayrali hayvonlarning kelib chiqishidagi ahamiyati.
4. Opalina qayerda parazitlik qiladi?
5. Opalinalarning tanasi nima bilan qoplangan nima?
6. Opalina lotincha nomi?
7. Koksidiyalar va bezgak parazitlarining umumiy tavsifi va qo‘zg‘atadigan kasalliklarini tushuntiring?
8. Koksidiyalar va bezgak parazitlarini rivojlanishini bayon qiling.
9. Piroplazmidalar kenja turkumi vakillari sutemizuvchilarning qaysi organlarida parazitlik qiladi va qanday kasalliklarni qo‘zg‘atadi?
10. Kipriklilar (Ciliophora) kenja tipining umumiy tavsifi va sistematikasi.
11. Erkin yashovchi va parazit infuzoriyalar.