3-Мавзу. Ишқаланиш ва махаллий қаршиликлар турлари. Бернулли тенгламасининг қЎлланилиши. Дроссел асбоблари. Режа Труба қувурларида гидравлик қаршиликлар. Бернулли тенгламасининг қўлланилиши. Дросселасбоблар

3-Мавзу. ИШҚАЛАНИШ ВА МАХАЛЛИЙ ҚАРШИЛИКЛАР ТУРЛАРИ. БЕРНУЛЛИ ТЕНГЛАМАСИНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ. ДРОССЕЛ АСБОБЛАРИ. Режа 1. Труба қувурларида гидравлик қаршиликлар. 2. Бернулли тенгламасининг қўлланилиши. 3.Дроссел асбоблар.

Амалий гидродинамиканинг асосий масалаларидан бири бўлиб хақиқий суюқлик харакатидаги гидравлик қаршиликни аниқлаш хисобланади. Чунки, йўқотилган напор hйўқ (ёки рйўқ)ни билмасдан туриб насос, вентилятор, газодувка ва компрессорлар ёрдамида суюқликларни узатиш учун зарур бўлган энергия сарфини аниқ хисоблаб бўлмайди. Ундан ташқари hйўқ (ёки рйўқ) билмасдан туриб, хақиқий суюқликлар учун Бернулли тенгламасини қўллаб бўлмайди. Труба қувурларида напор (ёки босим)нинг йўқотилишига ишқаланиш қаршилиги ва махаллий қаршиликлар сабабчи бўлади

Ишқаланиш қаршилиги (ёки узунлик бўйича қаршилик) – трубадан хақиқий суюқлик харакат қилганда, ички ишқаланиш қаршилиги, унинг бутун узунлиги бўйича мавжуд.Ички ишқаланиш кучининг катталиги суюқлик оқимининг режими (ламинар, турбулент, турбулентлик даражаси)га боғлиқ.

• Ишқаланиш қаршилиги (ёки узунлик бўйича қаршилик) – трубадан хақиқий суюқлик харакат қилганда, ички ишқаланиш қаршилиги, унинг бутун узунлиги бўйича мавжуд.Ички ишқаланиш кучининг катталиги суюқлик оқимининг режими (ламинар, турбулент, турбулентлик даражаси)га боғлиқ.
• Махаллий қаршиликлар – суюқлик оқими тезлиги ва харакат йўналиши қийматининг исталган ўзгаришидир. Уларга қўйидагилар: кескин ва аста-секин торайган ва кенгайган қисмлар, тирсаклар, жўмрак, ёпувчи ва ростловчи ускуна (вентил, задвижка, тиқинли кран) ва бошқалар киради (1-расм).

1-расм. Махаллий қаршиликлар.

6-расмдаги махаллий қаршилик тартиби	Махаллий қаршилик тури	Махаллий қаршилик коэффициенти , мқ
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.	Трубага кириш Трубадан чиқиш 900 га тўғри бурчак остида бурилиш =900 ли тирсак Тиқинли кран: Бутунлай очиқ =20 500 Стандарт вентиль dш=20мм dш=40мм ва ундан ортиқ Тўсатдан кенгайиш (Re3500): f1/f2=0,1 0,3 0,4 0,5 Тўсатдан торайиш (Re104): f1/f2=0,1 0,3 0,4 0,5	0,20,5 1,0 0,15 1,1 1,3 0,05 2  95 8 46 0,50 0,40 0,35 0,30 0,25 0.45 0,40 0,35 0,30 0,25