3-mavzu. Inson kapitalining shakllanishini tahlili

Inson salomatligining atigi 8-10 %i sog‘liqni saqlash tizimiga,

• Inson salomatligining atigi 8-10 %i sog‘liqni saqlash tizimiga,
• 20 % i ekologik shart-sharoitlarga
• 20 %i genetik omillarga bogliqdir,
• qolgan 50 % esa inson hayot tarzini tashkil etish (ya’ni, kundalik ratsion rejimi, ovqatlanish tartibi, zararli odatlar, turli jismoniy mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanish, ortikqcha vazn va stresslarning oldini olish, an’anaviy va noan’anaviy chiniqtirish usullari va b. bilan bog‘liq

Shuningdek, JST salomatlikni “inson organizmining organlari va tizimlari uni o‘rab turgan ishlab chiqarish va ijtimoiy muhit bilan mutanosib bo‘lganida to‘la jismoniy, ma’naviy, ijtimoiy sog‘ligining holati” sifatida talqin etadi.

• Shuningdek, JST salomatlikni “inson organizmining organlari va tizimlari uni o‘rab turgan ishlab chiqarish va ijtimoiy muhit bilan mutanosib bo‘lganida to‘la jismoniy, ma’naviy, ijtimoiy sog‘ligining holati” sifatida talqin etadi.
• Ushbu tushunchada salomatlikning uchta:
• Jismoniy (organizm barcha organlari va tizimlari meyorida amal etib turgan tabiiy holatdir)
• Psixik(fikrlash darajasi va sifati, diqqat va xotiraning hamda irodaning rivojlanganligi, hissiy barqarorlik darajasi anglanadi)
• ijtimoiy (bu insonning muayyan jamiyatdagi hayot faoliyatidir. Mazkur xislatlar, eng avvalo, insonning mehnatga munosabati, axloqqa va turmush tarziga zid xulq va odatlarga faol qarshi turishi nazarda tutiladi) xususiyatlari qamrab olingan.

Inson kapitali quyidagi darajalarga ajratiladi:

• Mikrodaraja - shaxs, oila;
• Mezodaraja - korxona va yirik korporatsiyalar;
• Makrodaraja — milliy iqtisodiyot;
• Megadaraja - jahon davlatlari va mintaqalarining birlashuvi;

Ushbu darajalarning har birida inson kapitalini baholash va o‘ l ch a sh mezonlari tizimini ishlab chiqilishi zarur, deb hisoblashadi.

Ushbu darajalarning har birida inson kapitalini baholash va o‘ l ch a sh mezonlari tizimini ishlab chiqilishi zarur, deb hisoblashadi.

• individual inson kapitali tarkibiga salomatlik, madaniy-axloqiy kapital, malakali mehnat kapitali, intellektual kapital va tadbirkorlik kapitali unsurlarini kiritish mumkin.
• Firma, korxona inson kapitali individual inson kapitalining tan olingan aktivlari (mualliflik guvohnomalari, patent, nou-xau va boshqa informatsion va texnologik kashfiyotlar), firma nomoddiy aktivlari (tovar markalari, tovar belgilari, tijorat sirlari), tashkiliy kapital, tuzilmaviy kapital, brend kapital va ijtimoiy kapital kabilarni o‘z ichiga oladi.
• Milliy inson kapitali ijtimoiy, siyosiy kapital, millatning tabiiy saloxiyati, milliy intellektual sohadagi ustuvor yo‘nalishlar kabilardan tashkil topgan.