3-mavzu: Bosim to’g’risida umumiy tushunchalar. Bosim o’lchash asboblarining tasnifi. Suyuqlikli bosim o’lchash asboblarining tuzilishi va vazifasi. Suyuqlik manometrlari, ularning tuzilishi va ishlash printsiplari

Membranali manometrlar
Membranali manometrlarning sezgir elementlari gofrali membrana, membranali korobka xamda membrana bloklari ko‘rinishida bajarilgan bo‘lishi mumkin. Bu o‘lchov asboblari kichik ortiqcha bosimlarni va vakuumni o‘lchashga mo‘ljallangan (manometrlar, naporomerlar va tyagomerlar). Bu o‘lchov asboblarida bosim o‘zgarishiga mos ravishda sezgir membrana deformatsiyalanib, egiladi. Sezgir gofrali membranali manometr quyidagi ko‘rinishga ega (rasm 40.).
O‘lchanayotgan bosim
R₂ o‘zgarishi bilan membrana deformatsiyalanib, egila boshlaydi. Membrana deformatsiyalanishi natijasida, uning bikirligi ortadi. Deformatsiyalanish, bosim membrana yuzasiga tekis taqsimlanib xosil qilayotgan kuch bilan membrana bikirligi muvozanatlanguncha davom etadi. Membrana egilishi uzatish mexanizmi yordamida o‘lchov asbobi strelkasiga uzatiladi.

25-Rasm..
Membranali aneroid manometri atmosfera bosiminiRa (R₁) o‘lchashga mo‘ljallangan. Aneroid korobka ichidagi bosim0,01mm.sim.ust. ga teng.

26-Rasm.
Manometrik korobkali membranali manometr kichik bosimlarni o‘lchashga ishlatiladi. O‘lchanayotgan R₂ bosim manometrik korobkaga beriladi.

27-Rasm.
Bloklar ko‘rinishidagi aneroid va manometrik korobkalar xam ishlab chiqariladi.

28-Rasm.
Membranali manometrlar bosimlar farqini o‘lchashga xam ishlatilishi mumkin. Bu o‘lchov asboblarida o‘lchanayotgan bosimlar farqi R₁-R₂=∆R,sezgir membrana bikirligi bilan muvozanatlanadi.
Membranali asboblarning quyidagi turlari ishlab chiqiladi: tyagomerlar
TM-P1 (25-0;….2500-0 mm.suv.ust.), naporomerlarTN-N1 (0-25;….0-2500 mm. suv.ust.), tyagonaporomerlarTNM-P1- (-12,5-+12,5; ….-1250-+1250 mm. suv.ust.), difmanometrlar DM-P1; DM-P2 va boshqalar.