3-ma`ruza. Sanoat tarmoqlari korxonalarining samaradorligi va ish haqi

Меҳнатга ҳақ тўлаш ягона тариф сеткаси

Меҳнатга ҳақ тўлаш разрядлари	Тариф коэффициентлари
1	1,000
2	1,053
3	1,106
4	1,158
5	1,269
6	1,384
7	1,505
8	1,630
9	1,755
10	1,883
11	2,014
12	2,148
13	2,284
14	2,421
15	2,561
16	2,704
17	2,847
18	2,993
19	3,141
20	3,292
21	3,444
22	3,597

Изоҳ. Тариф ставкаси миқдорини (лавозим маошини) белгилаш учун тариф коэффициенти меҳнатга ҳақ тўлашнинг қонун ҳужжатларида белгиланган энг кам миқдорига кўпайтирилади.


  Xodimlar mehnatiga haq to`lashni tashkil etish asosi sifatida mehnatga haq to`lash yagona tarif setkasidan foydalanuvchi tashkilotlar mehnatga haq to`lashning eng kam miqdoridan kelib chiqib, qo`llanilayotgan tarif koeffitsientlari o`z vaqtida qayta hisoblab chiqilishini ta`minlaydi.
O`zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ish haqi, pensiyalar, stipendiyalar va nafaqalar miqdorini oshirish to`g`risida” 2018- yil 13- oktabrdagi Farmoniga muvofiq ishlab chiqiladigan davlat boshqaruvi organlari, byudjet va davlat tashkilotlarining mehnatga haq to`lash tizimini tubdan takomillashtirish kontseptsiyasi loyihasida quyidagilarni nazarda tutadi:
– davlat va xo`jalik boshqaruvi organlari xodimlari mehnatiga to`lanadigan haq miqdorini va ularni moddiy rag`batlantirishning boshqa turlarini aniqlashga yagona uslubiy yondashuvni;
– ayrim vazirlik va idoralar uchun tarif stavkalariga oshib boruvchi koeffitsientlar, shuningdek, mahalliy davlat hokimiyati organlarining mehnatga haq to`lash bo`yicha guruhlari belgilanishi natijasida vazirliklar va idoralar, shu jumladan ularning hududiy bo`linmalari o`rtasida mehnatga haq to`lashda ayni vaqtda mavjud bo`lgan tabaqalashuvni bekor qilishni;
– moddiy rag`batlantirish miqdorlarining xodim faoliyati samaradorligining muhim ko`rsatkichlariga, uning bilim va ko`nikmalariga, bajaradigan mehnat funktsiyalarining murakkabligi va javobgarligi darajasiga bevosita bog`liqligini belgilashni.

Nazorat va muhokama uchun savollar

1. Bozor munosabatlari sharoitlarida korxonaning kadrlar siyosatini qay tarzda tasavvur qilasiz?
2. Kadrlar tuzilmasi deganda nima tushuniladi va uni belgilab beruvchi omillar qanday?
3. Real ish haqi nominal ish haqidan nimasi bilan farq qiladi?
4. Mehnatga haq to`lashning qanday tizim va shakllarini bilasiz?
5. Qaysi hollarda vaqtbay va ishbay haq to`lashdan foydalanish maqsadga muvofiq hisoblanadi?
6. Nima sababli korxonada mehnat unumdorligi sur`atlari o`rtacha ish haqi sur`atlaridan ortiq bo`lishi lozim?