3 ma'ruza. Gidrostatik mashinalar


Gidrostatik bosim kuchining qiya sirtiga ta’siri. Bosim markazi



Download 192,83 Kb.
bet3/4
Sana19.04.2022
Hajmi192,83 Kb.
#562913
1   2   3   4
Bog'liq
3-mavzu.Gidravlika.

4. Gidrostatik bosim kuchining qiya sirtiga ta’siri. Bosim markazi
Suyuqlik bilan to`ldirilgan idishni olaylik. Uning gorizonti bilan burchak tashkil etgan qiya sirtda yuzaga tushadigan bosimni aniqlaymiz.
Oy – o’qini shunday yo`naltiraylik, u AB figuramiz yo`nalishi bo`yicha Ox o`qini unga tik yo`nalishda deb qabul qilaylik. Bu holda sirtdagi kichkina d sirtgacha bo`lgan bosim kuchi quyidagicha aniqlanadi:



5-rasm.Bosim markazi.

Bu yerda h - suyuqlik ustunining bosimi
p0 - erkin sirtdagi bosim

  • - yuzaga ta'sir qilayotgan to`la bosim kuchi

Shu bilan birga og`irlik, gidrostatik bosim kuchi

Demak, qiya yuzaga tushadigan bosim kuchi shu yuza sirti bilan uning og`irlik markaziga ta'sir qiluvchi bosimning ko`paytmasiga teng, gidrostatik bosim

va og`irlik bosim kuchi yig`indisiga teng bo`ladi.
5. Bosim epyurasi
Biror sirt yoki kontur bo`yicha bosimning taqsimlanishini ifodalovchi grafik usuli bosim epyurasi deb aytiladi.
Gidrostatikaning asosiy tenglamasiga asosan ya'ni sirtning eng pastki nuqtasida bosim eng katta miqdorga ega bo`ladi.
Demak, gidrostatik bosimning chuqurlik bo`yicha o`zgarishi chiziqli qonunga bo`ysinadi. Shu sababli tekis sirtga ta'sir etayotgan gidrostatik bosim ikkita nuqtaga ega bo`lishi kifoyadir.
Vertikal tekis sirtga ta'sir qilayotgan absolyut va og`irlik bosim epyurasini qurishni ko’raylik(1.12.1-rasm).

6-rasm.Bosim epyurasi
AB tekis vertikal devorga suyuqlik bosimi ta'sir qilyapti deylik, suyuqlikning chuqurligi H bo’lsin koordinataning boshlanishi O nuqta bo`lsin. Gorizontal tekislik bo`yicha vertikal o`qi bo`yicha chuqurlik h ni masshtab bo`yicha qiymatlarni qo’ysak va birinchi nuqtani suyuqlikning yuqori sathidan belgilasak, ya'ni h=0 va pabs = p0, ikkinchi nuqtani eng pastki nuqtasi qo`ysak, natijada trapetsiya shaklida OabB absolyut bosim epyurasini hosil qilamiz.
Endi tekis sirtimiz AB vertikal bo`lmagan qiyalangan bo`lsa, u vaqtda gidrostatik bosim epyurasi quyidagicha qurilishi lozim. Koordinataning boshlanishi xuddi yuqorida ko`rganimizdek O nuqtadan boshlanadi, ya'ni qiyalangan vertikal sirtimiz AB bilan suyuqlikning yuqori sathi, bosim o`qi esa gidrostatik bosim yo`nalishi qiyalangan tekis sirt ABga normal yo`nalgan.
Yuqoridagilarga asosan gidrostatikaning asosiy tenglamasi quyidagi ko`rinishga ega bo`ladi, ya'ni, u vaqtda

Demak, va . U vaqtda l=0 va h=0 absolyut gidrostatik bosim quyidagi qiymatga ega bo`ladi. l=L bo`lsa,
Og`irlik gidrostatik bosimimiz


Download 192,83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish