3. Махсулот сифатини бошкариш ва унинх усуллари

СЕ - Европа хамжамиятининг мувофиклик белгиси.
Европа хамжамиятида мувофикликни бахолаш схемаси.

• 
  Конун.
  
• 
  Деректива.
  
• 
  Стандарт.
  
• 
  Стандарт асосида мувофикликни бахолаш.
  

Европа хамжамиятида сифат буйича Европа ташкилоти - ЕОК. Сифатни бошкариш буйича Европа фонди ЕФУК Европа сифат платформасини ташкил этади. (ЕСП).
ЕОК + ЕФУК қ ЕСП.
Франция FN. Франция нормалари сертификация ташкилотлари учун асосий ташкилот хисобланиб, шу асосида назоратлар ўтказилади. Ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг 25-30%ти ЕN билан бахоланади.
СОSFRAK - ташкилоти. Бу аккредитация буйича комитет. Давлат хисобидан маблаг билан таъминланади. Фаолияти мувофикликни Европа директивалари, Enга мувофиклигини бахолаш ва сертификациялашда фойдаланишни назорат қилади. Ихтиёрий сертификация утказиш бўйича ҳам шуҚлланади.
AFNOR - ташкилоти. Стандартлаштириш буйича Француз ассоциясияси. Ташкилот вазифаси миллий стандартлаш ва сертификация билан шуҚулланади. Бозорда маҳсулот хавфсизлигини назорат килади. Францияда ихтиёрий сертификациялаштириш 70%ни ташкил килади.
Буюк Британия BN. UKAS - миллий стандартлаш уюшмаси.
NAGGB - сертификация буйича ташкилотларни акредитлаш миллий кенгаши. BIG - Британия стандартлаш институти.
Германия DIN. DIN - Немис индустриал нормалари. Бу ташкилот Германияда стандартлаш буйича асосий ташкилот ҳисоблаш маҳсулотлар учун меъёрий хужжатларни ишлаб чиқиш ва уларнинг таъминоти билан шуҚулланади.
SERTIKO - сертификатлаш ва сертификациялаш ташкилотларини акредитация қилиш бўйича иш олиб боради ҳамда Германияда ЕС стандартлаш бўйича фаолият кўрсатади.
Бозор иқтисодиёти даврида стандартлаштириш ва сертификациялаштириш маҳсулот сифатини ракобабардошлигини таъминлашда катта ахамиятга эга. Маҳсулот жараён ёки хизмат ракобатбардошлигини йўналишига ажратиш мумкин.

• 
  қайси бозорда қандай маҳсулот ишлаб чиқаришни билиши керак;
  
• 
  самарадорлиги, фойдалилиги жихатдан мавжуд шу турдаги маҳсулотлар билан таккосланади;
  
• 
  фойдаланиш пайтида тежамкорлик ва маҳсулот бахоси билан боҚликлиги.
  

Шу учта берилган йўналишлар лойихалашда хисобга олинади ва маҳсулот ракобатбардошлигини бошқариш мумкин булади. Шу куйилган талабларнинг барчаси маҳсулотни лойихалаш ишлаб чиқариш ва фойдаланишда ягона коидага буйсунишини таказо килади. Бундай умумий коидаларни ишлаб чиқаришда давлат стандартлаш тизими бажаради.
Ўзбекистон Республикаси стандартлаш бўйича асосий ташкилот давлат стандартлаш тизими (ДСТ) ҳисобланади ва вазирлар маҳкамаси ҳузуридаги стандартлаш, сертификациялаш ва метролия маркази юқори ташкилот ҳисобланади ва “Уздавстандарт” деб юритилади. ДСТ вазифаларидан бири махсулотлар ва хизматлар учун талабларни ишлаб чиқариш ва меъёрий хужжатлар билан таъминлашдир. Меъёрий хужжатларни ишлаб чиқишда сифат буйича илмий текшириш институти мавжуд.