3 laboratoriya ishi mavzu: sql tilida jadvallar yaratish, o„zgartirish va o„chirish Ishdan maqsad

---

3
- 
LABORATORIYA ISHI 
Mavzu: SQL tilida jadvallar yaratish, o„zgartirish va 
o„chirish 
Ishdan maqsad:
predmet soha ma‘lumotlar bazasini 
so`rovlar orqali yaratishni va so`rovlar orqali oddiy 
jarayonlarni bajarishni o`rganish, hamda ko`nikmaga ega 
bo`lish. Talabalarda 
DDL
komandalaridan foydalanish va shu 
orqali relyasion MB yaratish ko‘nikmasini hosil qilish. 
Masalani qo`yilishi:
Predmet soha ma`lumotlar bazasini 
SQL so`rovlari orqali yaratish. Mavjud ob`yektlarni so`rovlar 
orqali ma`lumotlar bilan to`ldirish, o`zgartirish va keraksiz 
ma`lumotlarni o`chirishni ko`rib chiqish. 
Uslubiy ko`rsatmalar
: SQL tilida quyidagi asosiy 
ma‘lumotlar turlari ishlatilib, ularning formatlari har xil 
MBBT lar uchun farq qilishi mumkin: 
Ishni bajarish tartibi 
Avvalo 1 va 2 -laboratoriya ishida tuzgan jadvallarimizni 
esga olamiz. Bizda 
5 ta jadval mavjud edi. Endi o‘sha jadvallarni MYSQL da 
yuqorida 
sintaksisini keltirib o‘tganimizday komandalardan foydalanib 
yaratamiz: 
1.
Eski yaratilgan ma‘lumotlar bazasini ko‘ramiz: 
So`rov: show databases;
Natija: 

---

2.
Yangi online_dokon nomli baza yaratamiz; 
So`rov: create database online_dokon; 
3.
Xaridorlar nomli jadval yaratamiz: 
So`rov: create table xaridorlar (id int, fish varchar(50), 
mahsulot_ID int, xaridor_id int, manzil varchar (50), 
to’lov_turi varchar (30), telefon_raqam varchar (30)); 
Natija: 
4.
Jadvalni ko‘ramiz: 
So`rov: desc xaridorlar; 
5.
Jadvalga yangi ―gender nomli satr qo‘shamiz: 
So`rov: Alter table xaridorlar add gender varchar(20); 
Natija: 

---

6.
―gender nomli satrning o‘lchamini o‘zgartiramiz: 
So`rov: Alter table xaridorlar modify sanasi varchar(30); 
Natija: 
7.
―sanasi atributini ―yoshi‖ nomi bilan o‘zgartiramiz: 
So`rov: Alter table xaridorlar change sanasi yoshi int; 

---

4 - LABORATORIYA ISHI 
Mavzu: Ma‟lumotlarni tanlash va ular ustida 
amallar 
Ishdan maqsad:
Talabalarda 
DML
komandalaridan 
foydalanish va shu orqali relyatsion MB da ishlash ko‘nikmasini 
hosil qilish. 
Masalaning qo‟yilishi:
Avvalgi laboratoriya mashg‘ulotida 
yaratilgan futbol klubining MB ustida amallar bajarish. 
1.Jadval ob‘yektlariga qiymatlar beramiz:
So`rov: Insert into xaridorlar (id , fish, mahsulot_ID , 
xaridor_id , manzili , tolov_turi , telefon_raqam );
values(1, “Oromova Go’zal”, 1, 1, “Jizzax viloyati G’allaorol 
tumani”, “Click”, “[phone]”, 20);
Natija: 
2.
Jadvalni tanlaymiz va SELECT operatori orqali 
ekranga chiqaramiz. 
So`rov: Select * from xaridorlar; 
3.MB ga yangi jadval qo‘shamiz va UPDATEdan foydalanib 
maydonga qiymat beramiz. 
So`rov: Update xaridorlar set yoshi=22 where id=1; Natija: 
4.
DROP operatori orqali jadvalni o‘chiramiz: 

---

So`rov: alter table xaridorlar drop column gender; 
Natija: